Оқулық Ѳнделген ж әне толықтырылған 2-басылым
ПСИХОМОТОРЛЫ ҚОЗУ ЖӘНЕ А ГРЕССИ ВТІ
жүктеу/скачать 11,02 Mb. Pdf көрінісі
|
Sarsembaev-K.T.-Kn.-Psihiatriya
| ПСИХОМОТОРЛЫ ҚОЗУ ЖӘНЕ А ГРЕССИ ВТІ
Ж ҮРІС-ТҰРЫ С Димылдық қозу — жедел психоздардың ең жиі кездесетін көріністерінің бірі, ол үреймен, абдыраумен, айқы н, жедел күрделенетін галлюцинаторлы, сандырақтық немесе кататониялық симптоматикамен, сана қарауытуымен (делирий, онейроид, қарауытқан жағдай, жедел сезімдік сандырақ және т.б.) бірге жүреді. Науқастар ретсіз әрекеттер жасайды: елесіндегі соңына түсушілерден құтылу үшін терезеден секіруге талпынады, көлік жолына жүгіріп шығады, бөтен адамдарға қол жұмсаулары мүмкін. Мұндай жағдайда қозу күйін неғұрлым жылдам басып, науқасты ауруханаға жеткізу керек. Тәжірибеден белгілі, 368 XXIX Тарау. Психиатриядағы ургентті жағдайлар пациенттердің басым бөлігі бұрыс жүріс-тұрысына қарамастан, айқын қарсылық көрсете бермейді. Жиі сабырлы, бірак табанды әңгімелесуден кейін наукасты дәрі кабылдауға және дәрігердің айтканын жасауға көндіруге болады. Наукаска өзіңіздің салмактылығыңызды, сонымен катар түсіністікпен карайтындығыңызды ж әне көмек көрсеткіңіз келетіндігін білдіре білуіңіз маңызды. Тек кейбір жағдайларда ғана тәртіп сактау органдарына көмекке жүгіну кажет болады. Қозу күйін басу үшін жиі әр түрлі нейролептиктер колданылады. Бұл кезде айқын седативті әсері бар заттар басым колданылады (хлорпромазин, левомепро- мазин, зуклопентиксол, клозапин, оланзапин, дроперидол). Аталған заттар ішке колданғанда айтарлыктай тиімді, тек наукас белсенді карсы әрекет көрсеткенде немесе аса шұғыл жағдайларда бұлшықет ішілік немесе көкгамыр ішілік инъек- циялар колданылады. Нейролептик енгізу алдында АҚ бастапкы деңгейін өлшеп алған дұрыс, өйткені, аталған дәрілік заттар жиі гипотония шақырады. Бұған дейін нейролептик кабылдамаған науқаска бұл дәрілік затты тағайындағанда аз дозадан бастау керек (50—75 мг хлорпромазин, 50 мг клозапин, 5 мг дроперидол). Бұған дейін ұзак мерзім нейролептик кабылдаған наукастың козу жағдайын басу үшін айтарлыктай үлкен доза кажет (100—200 мг хлоромазин, 100 мг клопиксол-акуфаз, 10 мг дейін дроперидол). Коллапстардың алдын алу үшін бір уакытта тері астына 2 мл кордиамин енгізіледі. 1—2 мл дифенгидраминді (димедролды) косымша енгізу нейролептиктің седативті әсерін күшейтеді ж әне жанама неврологиялык бұзылыстардың мүмкіндігін төмендетеді. Нейролептиктерді тағайындауға карсы көрсеткіштер болған жағдайда (күрт гипотония, жүрек жеткіліксіздігі, егде жас, ауыр соматикалык аурулар) транквилизаторлар колданылады (диазепам 30 мг дейін, мидазолам 10 мг дейін). Транквилизаторларды көктамырға баяу және сактыкпен енгізу керек, өйткені, тыныс алудың токтауы орын алуы мүмкін! Науқастар фиксациясы сирек колданылатын шара және енгізілген тыныш- тандырушы зат әсері дамығанға дейін кыска уакытқа колданылады. Фиксация әркашан кауіпті әрекеттер мүмкіндігін жокка шығармайды, өйткені наукас кез келген уакытта байламнан босанып алуы мүмкін. Фиксациядан кейін науқас төсегі жанында үнемі бакылаушы отыруы керек, ол белбеулердің тамырларды және жүйке бағаналарын кысып калмауын кадағалап, науқас кажеттіліктерін (тамақгандыру, жылы жауып кою және т.с.с.) канағаттандыруға көмекгесуі керек. жүктеу/скачать 11,02 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|