мазмундык мәліметтер бекітілгеннен кейін формалдык методтар білімді
191
дамыту мен жетілдірудің куатты кур алы ретінде пайдаланылады.
Олардың дэл осы кыры теорияны формалдандыруға жағдай жасайды.
Қандайда болмасын теория - мысалы физикалык - ерекше
объектілерді бейнелегендіктен объектілік деп аталады. Бул теориялар
ѳз дамуы мен күрделілігінің жоғары сатысына жеткенде, артык
жағдайлардан, постулаттар мен аксиомалардан кұтылу үшін, уакыт өте
келе
көрінетін
жасырын
кайпшлыктардан
кұтылу
үшін
оны
карапайымдандыру және бүкіл теорияны онан ары пайдалануға
жарамсыз ету мәселелері пайда болады. Бүл мәселенің бэрін мазмүндық
жолмен шешу өте қиын, өйткені ол үшін объектілердің касиеттері мен
катынастарын салыстыру қажет. Мұның өзі күрделі шешім, өйткені бүл
салыстыру өтетін теорияның кайшылыкты болмауы алдын-ала талап
етіледі. Сондыктан, бұл айтьшған мэселелерді шешу үшін объектілік
теорияны формалдандыру процедурасына жүгінеді. Ол былайша
орындалады.
Ең алдымен теорияның барлық мазмұндык ұғымдары бір-бірінен
белгілері
арқылы
ажыратылатын
абстракциялык
мазмұнсыз
символдармен алмастырылады. Онан кейін оның сөйлемдерінің барлык
мазмұнды байланыстары мен қүрылымдык ерекшеліктері формалды
логика тіліне аударылады. Осылайша алынған формалдық жүйе
объектілік теорияның логикалык-математикалык үлгісін білдіреді. Ары
карай осы үлгі өзге теорияның - мысалы, метатеория (итальянша meta -
жартылай жэне грекше
theoria - бақылау, зерттеу) немесе екінші
деңгейдегі теория деп аталатын логикалық теорияның көмегімен
Достарыңызбен бөлісу: |
