Антикалык адам оның сыртынан карауға ұмтылмайды да. Өзінің бүкіл сезімдерімен, көзкарастарымен жэне іс-эрекеттерімен ол әлемде өмір сүреді, ол элемді іштей ғана пайымдайды. Әлем эркімнің жэне барлығының өз орны бар бүтіндік ретінде кұрастырылмайды, сондыктан да өмір еркін болып кала береді. Бұл антикалык философияда, ғылымда, дінде, саяси өмірде аңгарылады. Антикалык адамға әлем кұдіретті болып көрінеді: ол ішкі кайнар көзден туындайды. Ол тағдыр белгілеген жолмен козғалады, алайда мұның барлығы да тағы элемнің өзіне тиесілі. "Құдіреттілік элемнін эуелгі бастапқы жэне кұпия стихиясын кұрайды. Адам оның ішінде өмір сүреді, ал ол адамның ішінде өмір сүреді. Мұны сезіну мен мойындау - бұл діни дүниетанымның мэні". Тіпті мифологиялык негізден ажырап, философиялык мотивтермен байланысқанда да діни сезім еркіндігін сактайды. Бұл элемнің шекараларына дейін белгіленген мүмкіншілікті пайдаланатын барлык көзкарасты колдайтын антикалык ғылымнан көрінеді. Антикалық замандағы ғылым - бұл білімдердің тек жиынтығы ғана емес, мүмкін болатын позициялар мен дүниетанымньщ типологиясы. Мұндай суреттемені антикалык заманның саяси өмірінен де байкауға болады. Р.Гвардинидің ойынша, гректер шамасы жетпегеннен Элладаны біріктіре алмады деу дұрыс емес, тарихи өмір сүрудің жалғасы, жалғыз мүмкіндігі осында екенін біле тұра, олардың біріккісі келмейді: жартьшай тагьт - македондықтар келіп тұтастықты орнатканға дейін олар бір-бірімен қыркысуды жөн санады. Антикалык дэуірде болмыстың толык жэне жалпы камтитын к¥РЫЛЬІСЫН кұрастыруға ұмтылған талпынысты Гвардини Рим мемлекетінен көреді.
