жолдары мен кұралдарын іздестіруге мэжбүр етті. Жоғарыда койылған
сүрактың жауабы осыдан келіп шығады. Әрекеттің максатына жетудің
жолы неғүрлым карапайым болған сайын, оны ұрпактарға тәжірибе
тасымалының басым тэсіліне айналдыруға мүмкіндігі көбейе түсті.
Мүнан ары карай адам жеткілікті шектеулі ізденістердің мүмкіндік
шеңберінен асып түсудің жолдары мен кұралдарын іздестіруге ұмтылды.
Функционалды сәйкестіктен күралдарды немесе жабдыктарды, заттарды
пайдалануды жеңілдетуге ұмтылды. Осьшайша алғашкы кауымдык
технология пайда болды. Адамның жасаған өнімдері жетіле түсті. Ол
кездегі шеберліктің деңгейіне Караганда бүл жетістіктерге жету үшін
ғасырларға созылған уақыт кетті. Бүл функционалды жетістікті
кажеттілікті өтеудің жаңа тэсілдерімен біріктірудің мүмкіншілігіне орай
алғашкы кауымдык дизайн пайда болды. Дайындаушының шеберлігі
алғашкы кауымдык колөнердің өзге өнімдері арасында үстемдікке ие
болды. Алайда шеберлік - бұл әлі де өнер емес еді.
Халықтардың эстетикалык дамуы адамзаттың калыптасуы мен
дамуы процесінде ғасырлар бойы жүзеге асты. Өзінің эстетикалык
дамуы барысында адамзат қоршаған табиғатты бастапқы сезімдік
кабылдаудан әсемдіктің қазіргі түсінігіне дейінгі үлкен жолынан өтті.
Адамның калыптастырған заттай кұндылыктар элемінде бастапқыда
тұрпайы, кейінірек мазмұнды эстетикалык көзкарастар пайда болады.
Еңбек өнімдері ерте кезден-ак адам бойында эстетикалык сезім
305
тудырды, ѳйткені оларда адамның бүкіл коғамдык мәні, кабілеті мен
шеберлігі бейнеленетін еді. Процесс барысында субъекттің өзі де
өзгереді: оның кабілеттері дамыды, кажеттіліктердің көлемі мен курамы,
оның санасының деңгейі өзгерді. Әдебиеттерде кажеттілік пен эрекетгің
Достарыңызбен бөлісу: |
