кұштарлығы мен берілгендігі. Бұл шарт орындалмаған күнде адам
философияны үйрене алмайды, үйрете де алмайды деп көрсетеді
Фараби.
Әл-Фарабиді дүниеге таныткан музыка теориясы арналан
шығармаларының бірі - “Музыканың үлкен кітабы” атты еңбегі. Ғүлама
бұл еңбекте математикалык тәсілдер пайдалану аркылы музыкалык
дыбыстарды тұңгыш рет кағаз бетіне түсіріп, нотаны алгаш дүниеге
келтірді. Ол тек музыка теориясын ғана жазып коймай, музыкалык
аспаптарды да колан жасап, сол аспаптарда керемет ойнай да білген.
Қазак домбырасын дүниеге келтірген аскан музыкант үлы бабамыз Әбу
Насыр әл-Фараби десек, біз кателеспеген болар едік. Оган бірнеше
ғылыми дәлелдер, Фараби жасаған музыкалык аспаптар түрі куә бола
алады. Оның шебер орындаушылығы жөнінде шығыс халықтары
арасында күні бүгінге дейін айтылып жүрген көптеген аңыздар да бар.
Аль-Кинди мен әл-Фарабидің ілімдерін одан эрі дамытушы,
жалғастырушы Ибн-Сина (980-1037) болды. Ибн-Сина (Авиценна)
дүниетанымының
қалыптасуына
философ
эрі
жаратылыстану
ғылымдарыны ң озық үлгілі бірлігі ретінде араб мүсылман әлемінде
танымал болуына аль-Кинди мен эл-Фараби философиясының тікелей
ыкпал тигізгені белгілі. Еуропалықтарға Авиценна деген атпен белгілі
болтан ол, Орта Азияда, Бүқара каласының маңында дүниеге келеді.
Иран мемлекетіндегі Исфахан атты калада философия жэне медицина
саласы бойынша дәріс алып өз білімін жетілдіреді. Ибн-Сина жан-жақты
терең білімді, философ, дәрігер, акын эрі саяси қайраткер болтан екен.
Ол жүзден аса ғылыми кітаптар жазыпты. Олардың ішінде ең әлемге
танымал болтан атагын ншгыс пен батысқа танытқан “Сауыгу кітабы”
деп аталатын медицина жайлы жазган кітабы. Ол гасырлар бойы шығыс
Достарыңызбен бөлісу: |
