Оқулық o p s 3 философия негіздері
ақыл-ой, жігер модустары болса, басқа заттарда - -іршілік модусы ғана
жүктеу/скачать 13,05 Mb. Pdf көрінісі
|
| ақыл-ой, жігер модустары болса, басқа заттарда - -іршілік модусы ғана
болады. Бүл жерде Спиноза тіршілік деп жеке денелердің пайда болтан кезінен өлгенге дейінгі өмір сүруін айтады. Спинозаның әлемдегі барлық денелерді басынан бастап жанды заттар ретінде карастыруы 69 философияда гилозоистік көзкарастың жанданып, одан эрі карай дамуына үлкен эсер етті. Спинозаның ілімі бойынша, тек денелер ғана модустар емес, сонымен бірге идеялар да - модустар. Олай болса адамдар өз мүмкіндіктерін, жэне табиғаттың заңдылыктарын, сырын неғұрлым көбірек білсе, соғұрлым ол өзі үшін әдептілік кағидаларын белгілеп, пайдасыз іс-әрекеттерден аулак болып, кұдайдың мэнін түсінуге жакындар еді. Ад кұдайды жаксырақ түсінген сайын, оны көбірек сүйеміз. Осындай кұдайға деген сүйіспеншілік те - біздің игілігіміз. Адамдар өзін туғаннан еріктімін деп есептейді, шындығында олар ерікті емес. Өйткені олардың іс-эрекеттері себептілікке бағынады. Бұл заңцылыкты білмегеннен кейін, олар өздерін еріктіміз деп ойлайды. Табиғаттың, адамның өмірінің себептілік зақцылығына бағынышты екенін түсіну үшін ойлаудың математикалық тэсіл ғана бізді акикатқа жеткізеді. Жалпы алғанда, таньм процесі үш сатыдан түрады: біріншісі - сезімдік таным. Бұл сатыда біз шынайы білім ала алмаймыз, себебі түйсіктер аркылы алған акпараттар көп жағдайларда көңіл-күйге байланысты болады; екіншісі - рационалдық таным, баскаша айткана ақыл-ой аркылы таным. Танымның бүл сатысында да біз ақикатка жете алмаймыз; үшіншісі - интуиция, немесе заттар мен кұбылыстардың мэнін іштей түсіну. Бүл сатыда заттардың мэнін түсініп-білу аркылы, жүктеу/скачать 13,05 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|