түсінгені үшін Фейербахты сынай отырып, былай деп жазды "адамның мэнділігі жекелеген индивидке тэн абстракт емес. Ол өзінің болмысында барлык коғамдық катынастардың жиынтығы болып табылады". Бұл жерде коғамдык катынастардың жиынтығы ретінде оның материалдағы мен идеалдылығы да, бүгіні мен өткені де айтылады. Адам бір мезгілде өндіруші де, акылды да, мәдени де, адамгершілікті де, саяси да жэне т.б. жан болып табылады. Ол өз бойында белгілі дәрежеде коғамдық қатынастардың барлык түрлерін корыта отырып жэне осылайша, өзінің әлеуметтік болмысын іске асырады. Бұл мәселенің тағы бір қыры - бұл адамның адамзат тарихының жемісі екендігі. Қазіргі адам "ешқайдан" шыққан жок, ол коғамдық-тарихи процесс дамуынын нэтижесі болып табылады. Баскаша айтқанда, адам мен адамзат тегінің біртұтас екендігі сөзсіз. Алайда, адам коғам мен қоғамдык катынастардың нэтижесі ғана емес, өз кезегінде оның жаратушысы да. Осьшайша, ол бір мезгілде коғамдык катынастардың объекті де болып табылады. Адамда субьект пен обьектің тұтастығы жүзеге асады. Осылайша адамның әлеуметтік- эрекеттік мэні туралы айтуға болады. Әрекетсіз, әлеуметтік карым- катынастарсыз адам адам бола алмайды. Бірақ адам өз мэнділігінде салыстыруға келмейді. Бұл нактьшык оның өмір сүруі барысында аңғарылады. Және де, егер адамның мәні - бұл адамзат тегінің жалпы сипаттамасы болса, ад эрбір индивидтің өмірі өзінің накты-эпирикалык түрғысында эрқашанда индивидуалды жэне тек мэнділікпен ғана қамтылмайды. Адамның өмір сүруі өзінің алуан түрлі формалары, түрлері мен касиеттері көріністерінің бүтін тұтастығы ретіндегі индивид болмысы болып табылады. Бұл бүтіндік, ең алдымен адамның үш негізгі бастаудың - биологиялык, әлеуметтік жэне 150
