Ацетилхолин
(15.6).
Қозғаушы жүйке ұшы мен бұлшықет талшықтарының
арасындағы синапстар өте жақсы зерттелген.
1 – холинацетилтрансфераза;
2 – ацетилхолинэстераза;
R – холинорецепторлар;
ГЦ – гуанилатциклаза.
Норадреналин
(15.7).
Жүйке ұшының бұлшықет талшығына қарай орналасып,
липоидты-белок қабығымен қапталған бөлігі –
пресинапстық
мембрана
деп аталады. Осы мембрананың жанында орналасқан
митохондриялар медиатор синтезіне қатысады.
Жүйке
ұшымен
байланысқан
бұлшық
ет
клеткасы
постсинапстық мембранамен қапталған Бұл мембрананың бір
ерекшелігі, белгілі бір медиатормен байланысуға арналған
спецификалық қасиеті бар рецепторлармен қамтамасыз етілген.
531
Бір жүйке - бұлшық ет синапсындағы рецепторлар саны 3
миллионнан 6 миллионға жетеді. Осы екі мембрананың арқасында
синапстық қуыс болады, ені 200-500 ангстрем, өте гидратталған
гельмен толтырылған.
Дофамин (15.8).
. Әрбір нейрон (жүйке клеткасы) 10-20 мың синапс түзуге
қатыса алады. Заманауи көзқарастарға сай, жүйкелік қозудың негізгі
медиаторлары:
Серотонин (15.9).
- ацетилхолин; (15.6). [188].
- норадреналин; (15.7). [189].
- дофамин; (15.8). [190].
- серотонин; (15.9). [191].
Ацетилхолин әсер ететін синапстары бар жүйке талшықтары
холинергиялық
деп аталады, ал жүйке-бұлшық ет қозуы
норадреналиннің қатысуымен жүретін болса
адренергиялық
деп
аталады.
532
Достарыңызбен бөлісу: |