eminentia iliopubica-да аяқталады. Аталған шандырды керіп, омыртқа
бағанасының бел бөлімін бүгеді.
А р т қ ы т о п .
1. Ү л к е н б ө к с е б ұ л ш ы қ е т і,
т. gluteus maximus,
тікелей тері мен
шандыр астында бөксе аумағында жайғасқан қомақты бұлшықет.
Басталатын жері - мықын сүйегінің сыртқы беті, fascia thoracolumbalis,
сегізкөз бен құйымшақтың бүйір бөліктері және lig. sacrotuberale.
Бұлшықетті жабатын шандырдан шығатын дәнекер тінді жұқа қалқалар
оны параллелді талшықтарға бөледі, бұлшықет будалары қиғаштай
және бүйірлей төмендейді. Бұлшықет будаларының ең алдыңғы бөлігі
жалпақ сіңірге ауысып, бүйір жағынан ортан жіліктің үлкен ұршық
басын айналып өтіп, жалпақ сан шандырына созылып кетеді (оның
tractus iliotibialis бөлігінде). Бұлшық- еттің артқы бөлігі ортан жіліктің
tuberositas glutea-на бекиді. Бұлшықет сіңірі мен үлкен ұршық арасында
синовиалды қап, bursa trochanterica m. glutei maximi, жатады (163, 164-
су реттер).
Қызметі.
М. iliopsoas-тің антогенисі ретінде ұршық буынында
аяқты жазады, аяқ қозғалмайтын жағдайда алға еңкейген тұлғаны
тіктейді. Тік тұрған кезде ауырлық ұршық буындарының көлденең
білігі алдына түскен жағдайда, бұлшықеттің керілуі жамбас пен
тұлғаны тепе-тең ұстап, тұлғаның еңкейіп кетуін болдырмайды.
2 . О р т а ң ғ ы б ө к с е б ү л ш ы қ е т і,
т. gluteus medius,
оның артқы бөлігін
m. gluteus maximus жабады, ал оның алдыңғы жағы беткей жатады.
Мыңын сүйегінің сыртқы бетінен басталып, үлкен ұршықтың бүйір
бетінде оның ұшы жанында жалпақ сіңірмен аяқталады.
Қызметі.
Жиырылғанда санды әкетеді. Оның алдыңғы будалары
жеке жиырылып, санды ішке қарай, ал артқы будалары сыртқа қарай
айналдырады. Дене бір аяғында тұрған кезде жамбасты өз жағына қарай
қисайтады.
Достарыңызбен бөлісу: 
