Оқулықта қолданылған шартты белгілер


§73. Ұш қыш қыз – Хиуаз Дос па но ва



Pdf көрінісі
бет171/249
Дата16.03.2022
өлшемі2,8 Mb.
#135963
түріОқулық
1   ...   167   168   169   170   171   172   173   174   ...   249
§73. Ұш қыш қыз – Хиуаз Дос па но ва
Оқы лым
1.
Мә тін ді оқыңдар. Хиуаз Доспанова туралы бір шумақ өлең шығарып, екі мәтіннің 
тілдік ерек шелігін салыстырыңдар.
Ке ңес дәу ірін де қа зақ хал қы нан шық қан сан мың да ған ба тыр ұл-қыз дың 
ішін де есі мі ел ге ерек ше та ныс ба тыр апа ла ры мыз дың бі рі – Хиуаз Дос па но ва.
Хиуаз Дос па но ва 1922 жы лы 15 ма мыр да Аты рау об лы сы Құр ман ға зы ау да-
нын да ғы Зор ма та ауы лын да дү ние ге кел ген. Мек теп ті үз дік та мам да ған тал-
дыр маш жас қыз ұш қыш бо лу ды ар ман дай ды. Ал ға қой ған мақ са тын қайт се 
де орын дау ға дағ ды лан ған Хиуаз со ғыс тың ал дын да Мәс кеу де гі Жу ко вс кий 
атын да ғы Әс ке ри-әуе ака де мия сы на қа был дан бай қал са да, сон да қа лып, 
ме ди ци на инс ти ту ты на тү се ді. Со ғыс бас та лы сы мен «ұш қыш бол сам» де ген 
ар ма ны оны қай та дан ака де мия ға же те лей ді. Үкі мет оны Са ра тов та ғы әс ке ри 
ұш қыш тар учи ли ще сі не жі бе ре ді. Со ғыс жыл да ры ұс та зы Ма ри на Рас ко ва 
бас қар ған 46-гвар дия лық пол кі нің құ ра мын да жү ріп, 300-ден ас там әуе шай-
қа сы на қа тыс қан.
21 жас та ғы қай сар қыз Хиуаз ыл ғи «ПО-2» атала тын бом ба лау шы ұшақ пен 
жау бе кі ніс те рі нің үс тін де жү ре ді екен. Ыл ғи түн де ұша ды. Бом ба лау шы 
ұшақ та штур ман ның ат қа рар қыз ме ті ерек ше. Тап қыр лық, ба тыл дық, өжет тік 
ке рек. Ұшақ ты ас пан ға тік кө те ріп, әб ден би ік те тіп алып, лез де жер де гі аң ға 
шүйіл ген қа ра құс құ сап оқыс құл ди лап ке ліп, жау бе кі ні сі нің, қа ру-жа рақ 
қой ма ла ры ның үс ті нен ұшақ қа на ты ның ас ты на ар найы тұт қа да бе кі тіл ген 
бом ба лар ды шу ыл да тып тө гіп-тө гіп жі бе ріп, лез де ас пан ға шы ған дап қай та 
кө те рі луі үшін қан дай тап қыр лық ке рек еке нін ша ма лау ға бо ла тын шы ғар. 
Не міс тер дің зе нит ші ле рі де жар құл-жұр қыл оқ атып, у-шу күй ге тү се ді, 
ар тын ша Хиуаз тас та ған бом ба лар дан жап пай от қа ора нып, үн де рі өше ді. 
Өрім дей жас қыз дың қай сар лы ғы на тән ті бол ған атақ ты ұш қыш Ма ри на Рас-
ко ва оған зор үміт арт қан екен. Хиуаз Дос па но ва тең дес сіз ер лі гі үшін сол кез-
дің өзін де «қа нат ты қыз» атан ған еді.
Жау мен ас пан да ғы шай қас та 300 рет бол ған Хиуаз ұшақ тан 14 рет құ лап ты. 
Төрт мәр те ау ыр жа ра қат алып, есін жиысы мен ұрыс да ла сы на қай та ора лып 
отыр ған. Жау мен шай қас та ас қан ер лік көр се те біл ді. Май дан да ғы ер лі гі үшін 
ол «Қы зыл жұл дыз», ІІ дә ре же лі «Отан со ғы сы» ор ден де рі мен жә не көп те ген 
ме даль дар мен ма ра пат тал ған. Ал тө сін де гі «Ең бек Қы зыл Ту» ор де ні – со ғыс тан 
кей ін гі жыл дар да ғы елеу лі ең бе гі нің же мі сі.
Со ғыс тан кей ін ла уа зым ды қыз мет тер ат қар ған Хиуаз Дос па но ва ға Ел ба-
сы ның Жар лы ғы мен Ха лық Қа һар ма ны ата ғы бе ріл ді.
(https://kk.wikipedia.org/wiki/ Хиуаз_ай ыр ы зы_Дос па но ва)


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   167   168   169   170   171   172   173   174   ...   249




©engime.org 2025
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет