Оқушылардың тыңдалым және айтылым дағдыларын дамытуға ықпал ететін тапсырма үлгілері



Дата08.02.2022
өлшемі0,59 Mb.
#98925
Байланысты:
5 тапсырма


5-тапсырма

  1. Айтылым дағдыларына арналған тапсырма үлгілерін талдау

  2. Айтылым дағдыларының ішкі кезеңдері мен заңдылықтары.



Оқушылардың тыңдалым және айтылым дағдыларын дамытуға ықпал ететін тапсырма үлгілері:
-тыңдауға, мазмұнын түсінуге түрлі стилдегі мәтіндерді ұсыну;
-мәтінді қайталап тыңдау, негізгі ойды анықтау;
-тыңдалған мәтін бойынша сұрақтар қою;
-мәтін бойынша жоспар құру;
-тыңдалған мәтіннің белгілі бір бөлігін өз сөзімен айтып беру;
-мәтіннің мазмұны бойынша қарама-қарсы пікір айту, дәлелдеу
-мәтінді өз қиялымен өзгертіп аяқтау;
-мәтіндегі оқиғаларды, іс-әрекеттерді салыстыра талдай алу;
-ұсынылған тақырып бойынша сұхбат алу немесе сұхбат беру және нәтижесі бойынша ауызша есеп беру;

Айтылым дағдыларына арналған тапсырмалар:


1 тапсырма
Мына сұрақтарды пайдаланып, сөзжұмбақты құра

    1. Ауырғанда не ішеміз?

    2. Жеміс түрі.

    3. Білім құралы.

    4. Жылататын көкөніс.

    5. Алманың сорты.

    6. Жыл мезгілі.

2-тапсырма

Сөйлемді жалғастыр. Таңертең мен мектепке ... .


а) келесің ә) тұрамын б) оянамын в) барамын


3-тапсырма
Суреттерге қарап қимылды білдіретін сөздерге мысал келтір




4-тапсырма Сұрақтарға жауап бер


Үш ат жегілген арба 30 км жүрді.Бір аттың жылдамдығы қандай? Алдында 1, артында 2, алдында 2, біреуі екеуінің арасында және үшеуі бір қатарда қаз ұшып келеді.Барлығы неше қаз? Сиыр 4 аяғымен тұрса 200 кг,2 аяғымен тұрса неше кг болады? Ұзындығы 10 метр жіпті әр бөлігі 2 метр болу үшін неше рет қию керек?
Үш қыз бір сыныпта оқиды.Айгүл, Гүлназ, Айнаш.Айгүл Гүлназдан үлкен, Гүлназ Айнаштан үлкен.Кім сонда үлкені? Түйеқұс 2 аяғымен тұрса 1 пұт тартса,1 аяғымен тұрса неше пұт тартады?


Бақытжанның 4 ұлы, олардың әрқайсысының туған қарындасы бар. Бақытжанның неше баласын
5-тапсырма
«Жазғы демалыс» тақырыбына әңгіме құрастыр.













  1. Айтылым дағдыларының ішкі кезеңдері мен заңдылықтары

Айтылым әрекетіне катысты ен манызды мәселе — сөзді дүрыс айта білудің заңдылыктарын жэне калыптаскан нормаларын меңгеру. Бүл туралы тілші-галым Р.Сыздыкованың түйген ойларының кай-кайсысы болсын т үйренушіге де, окытушыға да пайдалы: «Тілдік нормалар оның барль катгауында: сөздік саласында /лексикасында/, грамматикасында, дыбыст; жүйесінде, стильдік-көркемдік тәсілдерінде болуы шарт. Норма сондай-ак тілд колданылу түрлерінде де, ягни жазба және ауызша түрде кызмет ету барысыңда орын алуы кажет. Сондыктан ана тіліміздің жазба түрімен катар, ауызц түріне койылатын талаптардың да күшейе түсуі занды. Ауызша сөйлеу іске аска жерде есту де, тыңдау да катар жүреді. Адамның ауызша сөйлеу аркылы жарыЫ шыккан ойы екінші адамның есту кабілетін үштап, есту мүшелеріне эсер еткенгана үгыныкты болады. Сондыктан сөйлесім мен естілім екеуі екі түрлі процес болғанымен, бір-бірімен катар жүмсалып, катар жүреді. Сонымен катар сөйлесі — тілді үйрену жолындагы маңызды баспалдак, кажет шарт кана емес, ол адамзаттың коғамдағы элеуметтік орнын, кызметін көрсететін күрделі әрекеі Өйткені сөйлесім адамға тән эр түрлі үрдістердің басын біріктіріп, оныі адамдык касиетін білдіретін басты өлшемдердің біріне айналады. Қазак тіліщ; сөйлеуге үйрету аркылы окытушы үйренушіге ойын казакша жеткізе білуме* катар, пікір айтуға, көзкарасын білдіруге де тэрбиелейді. Сөйлеуге үйрету — тіл; жалаң меңгеру емес, адамның жалпы ойлау кабілетін кеңейту, жетілдіру деге: сөз. Осы түрғыдан келгенде, айтылымда казакша сөйлеуге үйрету сапалы бол; үшін басты-басты мынадай жагдайларды ескеру кажет.

  1. Үйренетін тілде сөйлеуге деген кажеттілік.

  2. Қоршаган орта, жағдайдың әсері.

  3. Жеке бастың кабілетін ескеру.

  4. Сөйлеудің накты максатын айкындау.









Достарыңызбен бөлісу:




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет