Оқушысы: 9сынып Досмаханбетова Арайлым Ғылыми жетекші: Мұғалімі Юсупова Л. Т мазмұны Кіріспе



бет2/3
Дата02.02.2020
өлшемі27,13 Mb.
#56964
түріИсследование
1   2   3
Байланысты:
35-орта-мектебі-гылыми-жоба-арай


Осы кестеден Стирлинг циклі 2изотерма.2 изохорадан тұратыны көрініп түр.

Изотермиялық үдеріс физикалық жүйеде тұрақты температурада жүретін процесс.Термодинамикалық күй диограммасында изотермамен кескінделеді.

Изотермалық процессті жүзеге асыру үщін жүйе әдетте,термостатқа орналастырылады.Бұл жағдайда термосттатың жылу өткізгіштігі өте ұлкен болып келедіде,жүйе температурасының іс жүзінде термостат температурасынан айырмасы болмайды.Изотермалық процесстің мысалына тұрақты температурадағы сұйықтықтың қайнауы не қатты дененің балқуы жатады.

Бойль Мариотт заңы тұрақты температура кезінде берілген газ массасы үшін газ қысымының рның көлеміне

Көбейтіндісі тұрақты шама болады:

рV=С=сопSt

Тұрақты С газдың массасына (Зат мөлшері) және оның абсолютті температурасына тура пропорционал.Жүйенің изотермиялық үдерісінде жылудың белгілі бір мөлшері беріледі немесе алынады да сыртқы жұмыстар жүргізіледі.Изотермиялық үдерісте идеал газбен жасалынған жұмыс NkTln V/V-ға тең,бүл жерде N –молекула саны,Т-температура, V үдерістің басындағы және аяғындағы газ көлемі, к-Больцман тұрақтысы.

Больцман тұрақтысы-температура бір градуска өзгергенде,бір молекуланың кинетикалық энергиясы қаншаға өзгеретінінің көрсетеді.

к=1,38 ДЖ/К



Изохоралық үдеріс дегеніміз-физикалық жүйеде тұрақты көлемде жүретін процесс.Ол термодинамикалық күй диаграммасында изохорамен кескінделеді.Изохоралық процессті көлемі өзгермейтін герметикалық(тумшаланған) ыдыстағы газдар мен сұйықтарда жүзеге асыруға болады.

Дене көлемінің өзгеруіне ішкі энергиясының өзгнруі жылудың жұтылуы не шығуы есебінен атқарылады. Температураның өзгеруіне байланысты газдың (сұйықтың) қысымыда өзгереді.Изохоралық процесс кезінде идеал газдың қысымы температураға пропорционал(Шарль заңы)болады.Нақты(идеал емес )газда Шарль заңы орындалмайды.Өйткені газға берілген жылудың белгілі бір бөлігі болшектердің өзара әсерлесу энергиясын арттыруға жұмсалады.Ал қатты денедегі изохоралық процессті атқару техникалық жағынан едәуір қүрделі болып келеді.Сығылғыштығы өте аз қатты денедегі кез келген изотермалық процессті,бірнеші ондаған килобар қысымға дейін, изохоралық процесс деп есептеуге болады.



Карно циклі-бұл жылу мен суытудың изотермиялық үдерісі және қысу мен кеңейтудің изоэнтропиялық үдерісі бар термодинамикалық цикл.

Изоэнтропикалық үдеріс-бұл жылу алмасусыз жүретін процесс.Изоэнтропикалық үдерістің мысалы ретінде сыртқы ортамен жылу алмасуы жоқ тұмшаланған жабық цилиндрде газдың сығылуын айтуға болады.Немесе газдың сопло ішінде сыртқы ортамен жылуалмасу өтіп үлгермейтіндей тез үлғаюы. Бұл үдеріс келесідей көрсетілген

˭

Р-абсолюттік қысым(Па(. Т-абсалюттік температура (К),V-көлем (

Осы циклмен жұмыс істейтін Карпо жылу машинасы максималды ПӘК –ке және нольдік куатқа ие.Цикл оны алғаш зерттеген француз физигі-Сади Карноның атымен аталады.Карно циклнің маңызды қасиеттерінің бірі оның қайтарылымдылығы:ол тікелей және кері бағытта жүргізіле алады,бұл кезде адиабаталық рқшауланған жүйенің энтропиясы өзгермейді.

Стирлинг циклінің диограммасы.

1-2 Жұмыс денесіндегі Т температурасы жылу ортаға беріледі,изотермиялық сығылу үдерісі.

2-3.Регенератор сұғындамасындағы жылу жұмыс денесіне беріледі, көлем тұрақты.

3-4,Сырттан алған Тмах темпаратураның жұмыс денесіне берілуі,изотермиялық ұлғаю үдерісі

4-5.Жұмыс денесіндегі жылу регенератор сұғындамасына беріледі,көлем тұрақты

2-кесте Стирлинг циклінің диаграммасы



Цикл фазасы







1-2

ΔV



ΔТ=0


Жұмыс денесіндегі температурасындағы жылу ортаға беріледі,изотермиялық сығылу үдерісі:

Q= -RT1in



2-3

ΔТ



ΔV=0


Регенератор сұғындамасындағы жылу жұмыс денесіне беріледі, көлем тұрақты.


3-4

ΔV



ΔТ=0


Сырттан алған Тмах темпаратураның жұмыс денесіне берілуі,изотермиялық ұлғаю үдерісі

Q=-RT1in



4-1

ΔТ



ΔV=0


Жұмыс денесіндегі жылу регенератор сұғындамасына беріледі,көлем тұрақты,изохоралық суыту


/

3-4 Изотермиялық қеңейту.



Алынған жылу: Q= Rnn

Қысымның температураға тәуелділігі: Р

3нүктедегі қысым:

4нүктедегі қысым:



4-1изохоралық суыту

2нүктедегі қысым

1-2 изотермалық қысым



Берілген жылу:

RT1ln

Температураның қысымға тәуелділігі:



2 нүктедегі қысым:






Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет