«O¬узнама» шы¬армасы œ¡м oны¦ тили


Адам м¯шелери, ту³ысºанлыº ºарым-ºатнасты билдирету¬ын с£злер



бет2/2
Дата15.02.2023
өлшемі22,25 Kb.
#168868
1   2
Байланысты:
Огузнама
THE REFLECTION OF THE CONCEPT, Огузнама, Коммуникативный кодекс, 7 jerkin ozhiev molija uui toshkent2012-2
1. Адам м¯шелери, ту³ысºанлыº ºарым-ºатнасты билдирету¬ын с£злер: адаº-аяº, та¬ны¦ ада¬ы-та³ды¦ етеги, аºа-а¬а, ини, а¬уз-а³ыз, йа¬рин-жа³ырын, к£киз-к£кси, ме¦-ме¦, уру¬-н¡сил, ¡³лад, чира¬и-к£зи, чира¬и-шырайы, у¬уз-у³ыз, ºарт-¬арры, ºыз-ºымбат баœалы, ернек-бармаº, у¬ул, к£з, сач, ºаш, ет-г£ш, тил, бел, беден, йигит, баш-бас, тул, бу¬аз-бу³аз, т¯к-ж¯н, тиш, йурак-ж¯рек, ºарындаш-ту³ысºан, бекºуч-шоры, амираº-дос, ичагу-ишки а¬залар, ел-к¯н-адамлар, кисилер, чал-шал, тул-жесир.
2. Мал шар³ашылы¬ы, ºуслар œ¡м £симликлер д¯ньясына байланыслы с£злер: аду¬-айы³, йи¬ач-а¬аш, кик-кийик, тарла¬у-егин, егинзар, та¬уº-та³ыº, та¬ам, уд-сыйыр, тал, чыбыº-шыбыº, шу¦ºар-су¦ºар, ºиат-мифологиялыº œай³ан, £гиз, ав-а³, ºулан, ºойун-ºой, ºабурчаº-ºабыршаº, б£ри, киш-то¬ай œайіаны.
3. Азыº-а³ºат œ¡м турмыслыº буйымлар, ¡скерий атамаларды билдирету¬ын с£злер: ачºыч-гилт, йа-оє жай, су¬ -су³, ту¦гл¯к-т¯¦лик, моры, ту¬-ту³, байрає, ¯й, т£р¯лик-нызам, т£релик, тоºуш-урыс, ºа¬ан, инжу-œинжи, уран, чериг-¡скер, шира-стол, ºапы¬-ºапы, ºа¦¬а-арба, ºуду¬-ºур¬аєлыє, жа¬алыє, нукар-н£кер, ºоры¬ан-ºор¬ан, ет-г£ш, ºилич, ºалºан, алтын, белба¬, уº-оº, ºазиº-ºазыº, су¬ур¬и-урыс, с¯т, ºымыз, туй-той, аш-а³ºат, сурма-шарап, темир йида-темир шоºмар, кумуш-г¯мис, йурт, бар¬у-олжа, йарлиº-жарлыº, бегу-са³¬а, бендан¬-орынлыº, йиг ет-писпеген г£ш, ºуралтай, орда, єазиє-єазыє, йаєут тас.
4. Жер су³ атамалары, ³аºытты, £лшемди астрономиялыº обьектлерди билдирету¬ын с£злер: балиº-ºала, муран-д¡рья, со¬уº-су³ыº, талуй-те¦из, телим-к£п, ш¯ршит, тера¦г-тере¦, £к¯з-д¡рья, к¯н, тангри-т¡¦ри, к£к-аспан, к£к та¦ри-аспан ºудайы, ай, жулдыз, к£л, та¬, тенгиз, Урум-Византия, Муз да¬-Муз та³, Итил муран-Едил д¡рьясы, йазы-жазыºлыº, к£л, ºа¬ар-ºор, Орысбек, Ордабек, ºыпшаº.
5.Абстракт т¯синиклерди билдирету¬ын с£злер: айыº-аныº, ал-ºыз¬ыш, бед¯к-бийик, йаруº-жарыº, нур, ºа¬аз-м¡рт, тарат¬у-са³¬а, ¯лес, учагу-¯ше³и, чевар-шебер, чоº-к£п, емгек-е¦бек, ºама¬ы-œ¡ммеси, ºырº, улу¬, ялбар¬у-жалбарыны³, та¦ири-т¡¦ри, ºарবы, йал¬ыз, к£руºлу¬, уй¬ыр, дуст-дос, ºа¬у-ºай¬ы, булу¦-м¯йеш, тамам, йиг-шийки, писпеген, йору¬у-ж¯рис, эрдана-саі¬а, напсики-периште, со¬уº-су³ыº, тузун-ту³ры, ¡далатлы, йаман, кена-ж¡не, аташ-от, йал¬ыз-жал¬ыз, там¬а, сарыºа-т¡реп, таман, д¯шман, д¯ст.
Жуімаєластырып айтєанда, «О¬узнама» естелиги т¯ркий халыєларына ортає жазба естеликлерди¦ бири. Естеликти¦ єол жазба нусєасыны¦ сеслик д¯зилиси, морфемалыє єурылысы œ¡м с£злик єурамын єараєалпає тилине салыстырмалы ба¬дарда ¯йрениі тилимизди¦ тарийхын ¯йрениідеги ¡œмийетли м¡селелердин бири


.

Достарыңызбен бөлісу:
1   2




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет