Сәлеметсіздер ме, балалар!
Отырыңыздар.
Мен бҥгін қазақ тілінен сабақ беремін. Қҧралдарыңды жинақтап, сабаққа әзірленеміз.
Ҥй тапсырмасын тексеру.
Балалар, сіздер ӛткен сабақтағы жазба жҧмыстарыңыз "Зат есім" бойынша жҥргізілген болатын. Бҥгінде зат есім тақырыбын қайталаймыз. Мен оны қаншалықты меңгергендеріңді байқау ҥшін сҧрақтар қоямын, топшамалар беремін.
1-ші топшамада сӛз берілген. Сол сӛзді тақтаға шығып, тӛуелдеп жазу қажет. Кәне кім шығады?
а) Топшамамен жҧмыс.
/Тақтаға екі оқушыны шығарамын/.
Балалар, 1-ші топшамадакітап сӛзін тәуелдеу керек.
ші топшамада жолдас /ҥй/ сӛзін тәуелдеу керек.
/2 оқушыны тақтаға шығарамын/.
/3-4 оқушыға туынды зат есімге байланысты орнынан отырып орындайтын топшама беремін/.
Балалар, енді мына топшамаларды 3 қатардың бір-бір оқушысына беремін.
Топшама
Жҧрнақтарды жалғап, туынды зат есім жаса.
1
|
2
|
3
|
Жҧмыс...
|
ас...
|
ҥш...
|
Кітап...
|
бай...
|
дәрі...
|
Сурет...
|
ойын...
|
ән...
|
Орын...
|
сауын...
|
жалау...
|
Ал енді топшама алған балалар жҧмыстарын орындап болғанша, сіздерге мен сҧрақ қоямын, сендер соған жауап беріңдер.
ә) /ауызша сҧрақтар қоямын/.
Зат есім дегеніміз не? Кім маған ережесін мысалымен айтады? Балалар, сабаққа бәріміз ат салысып, қатысып отырамыз. Сіздердің жауаптарыңыз бағаланады.
е) Заттың атын білдіріп, кім? не? деген сҧраққа жауап береді.
Енді балалар мына сӛзге қараңдар. Оқып, сҧрақ қойыңдар.
Домбырашы.
Қандай сҧраққа жауап береді?
-Кім?
Яғни, бҧл зат есім. Бҧл сӛз жалқы есім бе, жалпы есім бе?
Жалпы есім.
Ал енді осы сӛз негізгі ме , туынды зат есім бе?
Туынды.
Тҥбір сӛзі қайсысы, қосымшасы қайсысы?
Домбыра- тҥбірі, -шы- қосымша.
Яғни, домбыра деген сӛзге -шы жҧрнағын жалғау арқылы туынды зат есім жасап тҧрмыз.
Осы сӛз жекеше тҥрде ме, кӛпше тҥрде ме?
Жекеше.
Ал енді осы сӛзде кӛпше тҥрде қалай болады екен?
Домбырашылар.
қандай қосымша арқылы жасап тҧрмыз/.
-лар жалғауы.
Бҧл қандай жалғау?
Кӛптік жалғауы.
Ал осы кӛптік жалғауын кім маған атап береді?
а) Заттардың кӛп екенін білу ҥшін тҥбір сӛзге -лар, -лер, -дар, -дер, -тар,
-тер жалғанады. Бҧлар кӛптік жалғауы деп аталады.
Ал енді тақтадағы оқушымыздың қатесі бар ма екен? Тексерейік.
1-ші бітірген оқушының жазғанын тексерейік.
Менің кітабым. Біздің кітабымыз.
Сенің кітабың. Сендердің кітаптарың.
Сіз дің кітабыңыз. Сіздердің кітаптарыңыз.
Оның кітабы. Олардың кітабы.
Ал екінші оқушының жазғанын тексерейік.
1. Менің жолдасым.
|
Менің ҥйім.
|
Біздің ҥйіміз.
|
ІІ.Сенің жолдасың.
|
Сенің ҥйің.
|
Сендердің ҥйлерің.
|
Сіздің жолдасыңыз.
|
Сіздің ҥйіңіз.
|
Сіздердің ҥйлеріңіз.
|
III. Оның жолдасы.
|
Оның ҥйі.
|
Олардың ҥйі.
|
Енді балалар, мен сендерге сӛйлем оқимын, соның ішінен жалқы есімдерді атаңдар.
б/ Сӛйлем оқимын.
Биыл екінші сыныпты бітірген Әсет пен Нәзира Алматы хайуанаттар саябағын аралап жҥр.
Олар сӛйлем ортасында келсе қалай жазылады?
Ҥлкен әріппен.
Ал енді орындарында орындаған оқушылардың топшамаларын тексерейік.
Кӛне, оқи ғой.
1. Жҧмысшы.
Кітапхана. Суретші. Орындың. Осылай 3 оқушының орындағанын тексеремін.
Асхана. З.Ҧшқыш.
Байлық Дәрігер/хана/
Ойыншық Әнші
Сауыншы Жолаушы
-Балалар, сіздер зат есім тақырыбын жақсы меңгерген екенсіңдер. Енді бҥгінгі жаңа тақырыппен танысайық
Достарыңызбен бөлісу: |