Типтер
|
Қозғалыс органелласы
|
Ядролық аппараты
|
Жыныс процесс
|
Споралары
|
Тіршілі формасы, образы
|
Саркомастигофоралар (Sarcomastigophra
|
Жалған аяқтары (псевдоподиялары) немесе талшықтарының көмегiмен қозғалады.
|
ядро (хромосома саны 2-4-тен 100-125), тек опалинина отрядының өкілдерінде ядролары көп.
|
Volvox, Polytoma, Pandorina, Eudorina туысындағы өкілдері. Бұларда изогамия, анизогамия копуляциясы кеңінен тараған.
|
|
|
Споровиктер (Sporozoa)
|
Фибриллалардың қысқаруы нәтижесінде грегариналар өз еркімен қозғалады. Басқалары алға қарай сырғуы арқылы жылжиды немесе мүлде жылжымай бір жерге жабысып тұрады.
|
Бір ядролы
|
Тіршілік циклында жыныссыз көбею (кейбіреулерінде болмайды) жынысты процесс және спорогония алмасып отырады.
Жынысты процесс гаметалардың изогамды (кейбір грегариналар) және анизогамды (барлық споралылар) копуляциялану түрлері арқылы жүзеге асады. Зигота қабық бөліп шығарады да, ооциста деп аталады.
|
Спорозоиттар
|
|
Книдоспоридиилер (Cnidosporidia
|
|
|
|
|
|
Микроспоридиилер (Microsporidia)
|
|
|
|
Микроспоридиялардың спорасы бір клеткалы қатты қабықшамен қапталынған, ішінде бір ядролы немесе екі ядролы ұрық - спороплазма және бұранда сияқталып оралған атқыш жіпшесі орналасқан.
|
|
Инфузориялар (Infusoria или Ciliophora)
|
Кірпікшелер арқылы
|
Цитоплазмада екі ядро орналасқан. Үлкен - макронуклеус және кіші - микронуклеус. Макронуклеус хроматинге бай, үрме бұршақ дәні тәрізді, көбеюден басқа денедегі барлық қызметті реттейді, сондықтан да макронуклеус вегетативті ядро деп аталады. Макронуклеустің ойыс жағында кішкене микронуклеус орналасқан, ол тек қана көбею қызметін атқарады, сондықтан ол - генеративті ядро.
|
Кірпікшелілер жыныссыз және жынысты - конъюгация жолымен көбейеді. Жыныссыз жолмен бірнеше рет бөлінген инфузория, енді жынысты жолмен көбеюге көшеді. Жынысты көбею жолы конъюгация деп аталады. Коньюгацияның копуляциядан айырмашылығы - екі ядроның қосылуы. Инфузориялар коньюгациядан басқа жынысты - автогамия жолымен де дамиды. Автогамия кезеңі коньюгацияға өте ұқсас, бірақ инфузориялар бірбірімен жанаспай, ядро құбьшысы тек қана бір инфузорияда өтеді. Автогамия кезінде бір инфузорияның макронуклеусы ыдырай бастайды да, түгел еріп кетеді.
|
|
|
