Өзіндік бақылауға арналған тест тапсырмалары. 1 тақырып. Тұқымқуалаушылықтың биохимиялық негiздерi

127. Сүтқоректiлердiң еркек жыныстық хромосомалар жиынтығының ұрғашыларынiкiнен айырмасы қандай?

A) бiр жұп хромосомы өзгеше де, қалғандары бiрдей;

B) хромосомалардың морфологиясы әртүрлi (сыртқы түрi);

C) екi жұп хромосомы өзгеше де қалғандары бiрдей;

D) хромосомалардың саны бiрдей;

E) хромосомалардың саны әр түрлi;

128. Гендердiң тiзбектелу iлiмi бойынша алынған қай факт хромосоманың тұқым қуалаушылық теориясын айқындайды?

A) тiзбектелу тобының саны геплоидтық хромосомалардың жиынтығының санына сәйкес келуi;

B) бiр хромосомада бiрнеше геннiң болуы;

C) гендердiң бiрлесiп тұқым қуалаушылығы;

D) гендердiң дербес тұқым қуалаушылығы.;

E) дұрыс жауабы жоқ;

129. Кроссинговер (хромосом түйiсiнде) кезiнде алынған қай факт хромосомдық тұқым қуалаушылық теориясын айқындайды?

A) хромосомалардың арасындағы учаскелерiнiң орын алмасу фактiсiмен гендердiң перекомбинациясымен үйлесуi;

B) хромосомалардың iшiндегi ажырау фактiсiнiң тағайындалуы.;

C) хромосомалардың «тiгiлуң фактiсiнiң тағайындалуы;

D) түйiстiң хромосомалар iшiнде жылжу фактiсiнiң айқындалуы;

E) дұрыс жауабы жоқ;

130. Тәуелсiз тұқым қуалаудың белгiлерiнiң цитогенетикалық негiзi қандай?

A) гомологты хромосомалардың ажырау тәртiбi;

B) барлық хромосомалар бiрiгiп тұқым қуалайды;

C) хромосоманың бiр жұбының ажырауы басқа жұбының ажырауына әсер етпейдi;

D) жұп хромосомалар бiр-бiрлiк әсер етедi;

E) дұрыс жауабы жоқ;

131. Мына тұжырымдардың қайсысы дұрыс?

A) аллельдi гендер бiр хромосомаларда орналасқан;

B) аллельдi гендер бiр хромосоманың әртүрлi бөлiктерiнде орналасқан;

C) аллельдi гендер гомологты хромосомалар әртүрлi бөлiктерiнде (локустарында) орналасқан;

D) аллельдi гендер тек қана жыныстық хромосомаларда орналасқан;

E) аллельдi гендер гомологтық хромосомалардың бiрдей бөлiктерiнде (локустарында) орналасқан;

132. Мына тұжырымдардың қайсысы дұрыс?

A) аллельдi гендер бiр хромосомаларда орналасқан;

B) аллельдi гендер бiр хромосоманың әртүрлi бөлiктерiнде орналасқан;

C) аллельдi гендер гомологты хромосомалар әртүрлi бөлiктерiнде (локустарында) oрналасқан;

D) аллельдi гендер тек қана жыныстық хромосомаларда орналасқан;

E) аллельдi гендер гомологтық хромосомалардың бiрдей бөлiктерiнде (локустарында) орналасқан;

133. Егер асбұршақтың тамыр өскiнiнiң (корешок) клеткасында 14 хромосома болса онда эндосперiмiнде қанша хромосома болғаны?

A) 14;

B) 7;

D) 28;

134. Берiлген фактiлердiң қайсысы тұқым қуалаушылықтың хромосомдық теориясын толық

айқындайды?

A) хромосомалар коньюгациясы;

B) хромосомалардың айқасуы;

C) хромосомалардың «тiгiлуң фактiсi;

D) хромосома бойымен хиазманың қозғалуы ;

E) гендердiң қайта комбинациясының және айқасу (перекрест) жиiлiгiменен сәйкес келуi;

135. Хромосомалар мен гендер жиынтығына байланысты соматикалық клеткаға сәйкес келетiнi?

A) гамета;

B) зигота;

C) эндосперм клеткасы;

D) жұмыртқа клеткасы;

E) сперма;

136. Тұқым қуалайтын аурулар адамдарда Х хромосомада орналасқан доминантты генге байланысты. Осы аурумен ауыратын ер адам сау әйелге үйленсе бұлардың ер балаларының қаншасы осы аурудан тұқым қуалайды?

A) 1

C) 1

E) 2/3

A) гомологтық емес хромосомаларда;

B) гомологтық хромосомаларда;

C) хромосомалардың бiр жұбында;

D) хромосомалардың әртүрлi жұбында;

E) екi хромосомада;

138. Егер асбұршағының тамырының жасушаларында 14 хромосома болса онда тозаң қабында неше хромосома бар?

A) 14;

C) 28;

E) 56;

A) екi геннiң арақашықтығын анықтау;

B) хромосомалардың немесе тiзбектелдген карталар тобын құру;

C) хромосомалардың iшiндегi ажырау фактiсiнiң тағайындалуы;

D) хромосомалардың «тiгiлуң фактiсiнiң тағайындалуы;

E) жынысты хромосома арқылы анықтау;

140. Гендiк клондау дегенiмiз не?

A) ДНК-ға вирустың тiркеленуi;

B) гендердiң көшiрмесiн синтездеу;

C) нуклеин қышқылдарын ажырату;

D) ДНК-ға ендiру;

E) транскрипция;

141. Адамдағы мына мутациялардың қайсы типiнде келесi ұрпақта пайда болу мүмкiндiгi жоғары?

A) рецессивтi аутосомды типтерi;

B) аутосомды доминантты;

C) жынысты тiзбектелген рецессивтi (Х хромосомында);

D) жынысты аутосомды рецессивтi (у хромосомында);

E) дұрыс жауабы жоқ;

142. хромосомаға және гендiк жиынтыққа байланысты денелiк жасуша қайсысына сәйкес келедi?

A) гаметаға;

B) зиготаға;

C) эндосперм жасушасына;

D) жұмыртқа жасушасына;

E) сперматозоидқа;

143. Прокариот генiнiң эукариот генiне қарағандағы негiзгi ерекшелiгi қандай?

A) гендердiң әртүрлi көлемдiгi;

B) эукариот гендерiнiң мозайкалық құрылымы, гендер санының аздығы;

C) әртүрлi стоп-кодондары (тежегiш кодон);

D) гендiк кодондардың әр түрлiлiгi;

E) үш өрiмдер кодалары;

144. Адамның тұқым қуалайтын ауруы Х-хромосомындағы доминантты ген тасымалдайды. Осы аурумен ауыратын еркек сау әйелге үйленген. Осы некеден туатын ұлдардың неше бөлiгi ауру болып туады?

A) екiден бiр бөлiгi;

B) 0 бөлiгi;

C) үштен бiр бөлiгi;

D) төрттен бiр бөлiгi;

E) барлығы;

145. Гетерозис құбылысы бiрiншi ұрпақтан кейiн қалай байқалады?

A) сақталады;

B) күшейедi;

C) ұрпақ өскен сайын сақталынады;

D) өшедi;

E) бiрнеше ұрпақтан кейiн белгiлер пайда болады;

146. Қандай будандастыру инбридинг деп аталады?

A) бiр түрдiң iшiндегi жекелеген түрлерде;

B) бiр тектес жекелеген түрлердiң iшiнде;

C) бiр сортты жекелеген түрлердiң арасында;

D) туыстас ағзаларды будандастыру;

E) түраралық будандастыру;

147. Егер ас бұршағының тамырының жасушаларында 14 хромосома болса, онда эндоспермiнде неше хромосома бар?

A) 14;

C) 28;

E) 42;

A) ұ;

C) 1;

E) барлығы;

149. Даун ауруымен ауыратын адамның жасушасында қанша хромосома болады?

A) 45;

C) 48;

E) 49;

A) ұпақта жаңа белгiлердiң пайда болуы;

B) аллельдi емес гендердiң өзара әсерленуiнiң нәтижесiнде ұррпақта жаңа белгiлердiң жойылып кетуi;

C) ұрпақта ата-анасының белгiлерiнiң жойылып кетуi;

D) аллельдi гендердiң өзара әсерлесуiнiң нәтижесiнде ұрпақта жаңа белгiлердiң пайда болуы;

E) аллельдi гендердiң әрекеттесуiнен;

151. Қандай жағдайда гетерогаметтi жыныс жекелеген түрлер деп аталады?

A) әртүрлi жыныстық хромосомы бар кезде;

B) бiркелкi жыныстық хромосомы бар кезде;

C) хромосомдары жоқ кезде;

D) мутантты хромосомдар;

E) хромосомалары бiрр тiзбектi ДНК