Пациентті клиникалыќ тексеру єдістері

Фельдшер науқастың оң жағына оған бетін беріп отырады. Фельдшер сол қолын науқастың кеудесінің сол жақ үстіне қолтық сызықтарының боймен УІІ және Х қабырғалар аралығының үстіне қояды да, науқастың кеудесін аздап қысып, кеуденің тыныс алудағы қимылымен азайтады. Саусақтары аздап иінген фельдшердің оң қолы науқастың құрсақ қабырғасының бүйірінің алдына, қабырға иінінің Х қабырға қосылған жеріне орналасады. Егерде көк бауырдың шеті төмен түскен болса, фельдшердің қолы көк баур шетінен төмен орналасуы керек. Одан кейін, науқас тынысын шығарған кезінде дәігер оң қол саусақтарын аздап құрсақ қабырғасының ішіне батырады. Бұл тәсілдің нәтижесінде оң қол саусақтарының үстінде қалта пайда болады. Науқас демді ішіне алған мезгілде төмен жылжыған көк бауырдың алдыңғы төменгі шеті әуелі осы қалтаға кіреді, кейін төмен, жылжып отырып, фельдшер саусақтарына келіп тіреледі де, одан ары төмен қарай өтіп кетеді. Бұл тәсілді бірнеше рет қайталау керек. Көк бауырды сипап тексерген кезде оның мөлшерін консистенциясын, үстінің түрін, жылжымалығын, ауыратынын және оның ойығының бар жоғын, анықтау керек.

Қалыпты жағдайда көк бауыр сипап анықтауға келмейді. Оны сипап сезу көбіне оның үлкейгеніне байланысты боладыда спленомегалия деп аталады. Спленомегалия қан ауруларының көптеген түрінде кездеседі. Оның өте үлкеюі созылмалы миелолейкозға тән.

Көк бауырдың үлкеюі кейбір жедел және созылмалы жұқпалы ауруларда кездеседі: іш сүзегі, қайталама сүзек, вирусты гепатит, малярия және бауыр циррозында, сепсисте, амилоидозда. Әдетте көк бауырдың үсті тегіс жылжымалы болады. Яғни көкбауырмен қатар бауырдың үлкеюі тән. Оны гепатолиенальды синдром деп атайды.

Қалыпты жағдайда көк бауырдың көлденең мөлшері 4-6 см тең, оның жоғарғы шекарасы ІХ қабырға, төменгі шекарасы ХІ қабырға арасында болады. Ұзындығы 6- 8см-ға тең, ол Х қабырғаның бойын алып жатады.