Пайдаланылған әдебиет



Дата07.02.2022
өлшемі5,13 Mb.
#95581
Байланысты:
Ахметова Айдана 1хбк бот

  • 1
  • 2
  • 3
  • 3
  • 4
  • 3
  • 5
  • Пайдаланылған әдебиет
  • 6
  • Тамыр қызметтері
  • Тамыр жүйесі және оның түрлері
  • Тамыр экологиялық түрлері
  • Тамыр түрлері
  • Тамыр дегеніміз - жоғары сатыдағы өсімдіктердің негізгі вегатативтік мүшісінің бірі.Тамыры радиальды симметрия тән,ол салыстырмалы түрде цилиндр пішінді өстік мүше. Тамарыдың сабақтан негізгі айырмасы-тамырда жапырақ өспейді және апикальды меристемасы сыртынан тамыр оймақшасымен жабылған.
  • 4
  • 3
  • 1
  • 2
  • Суды және онда еріген минералды заттарды қабылдап, оны сабақ пен жапыраққа қарай жылжытады.
  • Өсімдіктердің топыраққа бекініп,өркеннің жоғары қарай бойлап өсуіне көмектеседі.
  • Органикалық заттарды синтездейді.
  • Тамырда қор заттары жиналады.
  • Топырақта тірршілік ететін организмдермен үйлесіп селбеседі.
  • Вегатативтік жолмен көбею қызметін атқарады.
  • Жоғары сатыдағы өсімдіктердің ашық тұқымдылар бөлігіне және жабық тұқымдылардың қосжарнақтылар тобының басым көпшілігі жатады.
  • Дара жарнақтыларға, әсіресе астықтарға тән, сирек жағдайда қос жарнақтларда кездеседі.
  • Қос жарнақты шөптесін өсімдыіктерде көп кездеседі.
  • Ұрық тамыршасы ұзарып,бірінші реттегі өс- негізгі тамыр пайда болады. Мұндай тамыр жуйесі жоғары сатыдағы өсімдіктердің ашық тұқымдылар бөлігіне және жабық тұқымдылар қос жарнақтыларға тән.
  • Негізгі тамыр нашар жетілген,қосалқы тамыр көлемі жағына айырмасы жоқ.Қосалқы тамыр қуатты жетіледі.
  • Құрамына негізгі,қосалқы,жанама тамырлар енеді.Пішіні жағынан алуан түрлі болады. Кең таралғаны:цилиндр тәрізді,жалпақ жапырақты,ұршақ тәрізді,туйнек тәрізді,шомыр тәрізді пішіндер.
  • Жер асты тамыр
  • Су тамыр
  • Ауа тамыр
  • Гаусториялы тамыр
  • Тұтасынан және жартылай топыраққа таралады.Мұндай тамырлар жоғары сатыдағы өсімдіктердің 70% қамтиды.
  • Су қабаттарында орналасады.Су түбіне жетпейді.
  • Ауада болады,
  • атмосфералық ылғалды сіңіреді.Мұндай тамырлар ылғалды тропикалық орманның эпифиттеріне тән
  • Ашық тұқымдылар мен қос жарнақтыарда өсімдіктер жасынаң артуына байланысты тамыр жуандап өсіп, соның алғашқы құрлысы соңғы құрлысымен ауысады. Фоллоген – соңғы түзуші ұлпа, оның клеткалары бөлініп, жасклеткалар тобын түзеді.
  • Жалпы алғашқы құрылымнан соңғы құрылымға өтуі үшін:
  • 1. Ксилеманың арасында камбий пайда болуы.
  • 2. Перциклден феллогеннің пайда болуы.
  • 3. Алғашқы қабықтың түлеп түсуі
  • 4. Өткізгіш ұлпаның радиусты бойлап орналасуынан коллатералды ауысу болды.
  • Жасымықша жабық тұқымдылардың басым көпшілігінде болмайды, болса да жанама тамырлардың негізіне жақын жерлерінде ғана кездеседі. Сүректі өсімдіктердің көбінде тамырлары қыртысталған қабықпен жабылады. Және соңғы ксилема санының жыл санап артуына қарамастан , әсіресе шөптесін өсімдіктерінің көп жылдық тамырларында алғашқы ксилема сәулелерінің санн санау арұылы оларды ажыратуға болады. Сондай-ақ сүрек ірі клеткалы паренхимаға бай, механкалық талшықтар мұнда аз,немесе либриформ аз
  • Сонымен тамыр дегеніміз –негізгі вегетативтік мүшелердің бірі. Бүгін мен тамырдың бөлімдеріне, жүйесіне тоқталдым. Барлық тақырыпты қамту арқылы тамырдың экологиялық анатомиялық бөлінуін қарастырдық. Мысалы: экологиялық жағынан төрт типі: жер асты,су,ауа,гаусториялы, ал анатомиялық жағынан ашық соңғы бөлінгенін байқадық.
  • Е.Ағелеуов,К.Дөненбаева,К.Агитова,
  • С.Иманқұлова; Ботаника.
  • Өсімдіктер анатомиясы мен морфологиясы.
  • Оқулық-Алматы «Санат» 1998 жыл
  • Назарларыңызға рахмет


Достарыңызбен бөлісу:




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет