Л.Н. Гумилев атындағы
Еуразия ұлттық университеті
Пәннің оқу-әдістемелік кешені
Басылым:
алтыншы
загрязняемой территории (более удаленной от источника выбросов в
атмосферу).
На открытом месте подбирают молодые сосны высотой 1-1,5 м, отстоящие
друг от друга на 20-25 м. Если деревья на выбранном участке высоки, то
обследование можно проводить с использованием
одного из боковых побегов
четвертой сверху мутовки. При проведении работы внимательно
осматривают хвою второго сверху участка центрального побега (участок
предыдущего года) и по шкале определяют класс повреждения и усыхания
хвои (при оценке степени повреждения хвои не обращают внимание на более
светлую окраску самого кончика хвоинки, поскольку он на самом деле более
светлый).
Виды повреждения и усыхания хвои могут быть следующими:
Сур. 1 Қылқаншалардың зақымдалуының және шіруінің түрлері.
а — дақтары жоқ қылқанша (КП1), қураған бөліктері жоқ (КУ1);
б — аздаған ұсақ
дақтары бар қылқанша, КП2), қураған бөліктері жоқ (КУ1);
в – көп мөлшерде қара және сары дақтары бар қылқанша КПЗ), қылқан ұшы
қураған 2—5 мм (КУ2);
г – қылқаншаның 1/3 бөлігіқураған (КУЗ);
д – қылқаншаның жартысынан көп бөлігі қураған КУ4);
е — қылқанның бар бөлігі сарғайған және қураған (КУ4);
КП (класс повреждения) – зақымдалу класы (некроздар);
КУ (класс усыхания хвои) — қылқанның қурау класы
Жұмысты орындау барысында шынайы мәлімет алу үшін әдетте 200
қылқан алынады. Қаланың әр ауданынан алынған қылқандар қурау және
зақымдалу кластары бойынша топтарға бөлінеді. Қаланың сынама алынған
әр ауданының ауасының ластану дәрежесіне баға беріледі.
Жұмысты орындау барысында қылқанның тіршілік ұзақтығын да
анықтауға болады. Жоғарыдан санағанда әр мутовка ағаштың жылдық
цикліне сәйкес келеді.