ТұЛҒалық Қасиеттерді дамытудың Әдістері

30 
 
Әсем 
әнге 
бастадым. 
Көңіл 
қарлығаштарым, 
Достарым 
менің. 
Арманым 
арманым, 
Әсем 
жырды 
арнадым. 
Жарқын 
жүзді 
жандарым, 
Менің достарым. 
 
Әңгімелесу 
  
«Ойланайық, 
пікірлесейік» 
айдарында 
төмендегідей 
сұрақтар 
берілген: 
  
«Аялау»,  «қадіріне  жету»,  «қадірін  білу»  деген  сөздерді 
қалай 
түсінесіңдер? 
  
Айналаңдағы  адамдардың  жақсылығын,  мейірімін  сезіп, 
байқап, 
бағалайсыңдар 
ма? 
  
Қалай? 
  
Өзің жақсы көрген адамның саған немқұрайдылық танытқан 
кездері 
болды 
ма? 
Сол 
кезде 
не 
сезіндің? 
  
Өзіңе  «Маған  мейірім  -  шапағатын  аямаған  адамдар  үшін 
мен 
не 
істедім?» 
деген 
сұрақ 
қойып 
көрдің 
бе? 
  
Адамдар  саған  «рақмет»  айта  ма?  Ал  өзің  ше? 
 
  
Жаңа 
ақпарат.
 
  
Балалар  әңгімелесу  арқылы  өз  қорытындыларын  жасаған 
соң,  оқулықтағы  жаңа  ақпаратқа  назар  аудартады.  оқушы 
берілген ақпаратты тек қана қабылдап қоймайды, сонымен бірге 
әңгімелесу  әдісіндегі  өз  шешімі  мен  ойының  дұрыстығын,  тіпті 
болмағанда  оның  басқа  нұсқалардың  ішіндегі  артықшылығын 
логикалық  түрде  түсінеді.  Жаңа  ақпараттағы  мәтінге  қарап, 
оқушы  өз  жауабын  тереңірек  қарастыруды  ойластырады. 
  
Жаныңда  жүрген  жақын  адамдарға  жүрек  жылуын  жеткізе 
білу.  Айнала  қоршаған  адамдар,  отбасы  мүшелері,  құрбы  -
құрдастар, 
достар 
арасындағы 
сыйластық, 
құрмет. 
Адамдардың 
бір 
- 
біріне 
мейірім 
- 
шапағаты. 
Жаныңдағы  жақын  адамдарды  сезіне  білу,  оларды  аялай  білу. 
Әрбір  қарым  –  қатынасты  ізгі  ниетке  құрған  жағдайда 
ауызбіршілік  сақталып,  жүректер  үйлесімділік  табатындығы 
сөзсіз. 
  
Жағдаяттарды 
шешу. 
Сұрақтарға 
жауап 
беру. 

31 
 
  
1. Саят өз ата  -  анасын басқа балалардың ата  - аналарымен 
көп салыстырады. Кейде Саятқа өз ата - анасы басқа балалардың 
ата-анасындай  емес  сияқты  болып,  оларға  ренішпен  қарайтын 
болды. 
  
Саяттың 
іс 
- 
әрекеті 
дұрыс 
па? 
  
Саятқа 
қандай 
кеңес 
берер 
едіңдер? 
  
2.  Меруерттің  көңілі  ештеңеге  толмайды.  Типті  ол  бәйек 
болып  жүретін  ата  -  анасының,  жақындарының  мейірімі  мен 
қамқорлығын  сезінбейді  де.  Меруерт  өзінің  бұл  қылығына  еш 
қиналмайды. 
  
Меруерттің 
немқұрайдылығының 
себебі 
неде? 
  
Меруерттің  бойында  қандай  қасиеттер  жетіспейді  деп 
ойлайсыңдар? 
  
3.  Ербол  үйіндегі  кәрі  әже,  атасының  мазасыздығына, 
құлағының  нашар  еститініне  ашуланады.  Ол  қарттардың  табиғи 
қауқарсыздығын  түсініп  тұрса  да,  қалай  ашуланғанын  сезбей 
қалады. 
  
Ербол 
неліктен 
қарт 
адамдарды 
түсінбейді? 
  
Ерболға 
қандай 
кеңес 
бересіңдер? 
  
4.  Сыныптағы  досыңның  анасы  қатты  ауырып  қалды,  ал 
сендер  болсаңдар,  қала  сыртына  саяхатқа  билет  алып 
қойғансыңдар. 
Не 
істер 
едіңдер? 
  
Саяхаттан 
бас 
тартасыңдар 
ма? 
  
Достарыңа 
қандай 
көмек 
ұсынасыңдар? 
  
Жағдаятты талқылаудың мақсаты
 - оқушылардың айнала 
қоршаған  ортаға,  адамдарға  түсіністікпен  қарауға,  өздерін 
өзгелердің  орнына  қоя  білуге  үйрету.  Жақындарына  құрмет, 
жанашырлық  сезімдерін  туғызып  қана  қоймай  оның  бекуіне 
жағдай 
жасау. 
  
Дәйексөз 
  
Сабақта  меңгерген  білім,  біліктерін  қорытындылап, 
түйіндеу  мақсатында  оқулықта  Альфред  Адлердің  қанатты  сөзі 
сабақтың 
дәйексөзі 
ретінде 
түсіндіріліп, 
талқыланады. 
  
Өзінің 
айналасындағы 
жора 
- 
жолдастарының, 
бауырларының  жан  дүниесіне  үңіліп  қарамаған  адам  өмірде 
үлкен қиыншылықтарға кезігеді және айналасына зиянын тигізеді 
(Альфред 
Адлер). 
  
Тапсырма 
  
Оқушыларды 
меңгерген 
құндылықтардың 
күнделікті 

32 
 
өмірдегі  маңыздылығын  түсініп,  қолдана  білуге  үйрету 
мақсатында 
тапсырмалар 
беру. 
Өзіңнің  жақындарыңды  қалай  қуантар  едің?  Тізбектеп  жаз.  
  
Түйіндеме 
  
Төмендегі  ақпаратты  мұқият  жадынмызда  сақтап  алайық.  
  
Ата  -  ана  жүрегінің  лүпілін  сезе  біл,  олардың  жанарынан 
көңіл  хошы  мен  тыныштықты,  бақыт  пен  қуаныш  сәулесін, 
беймазасыздығын  мен  әбігерленуін,  қиналысы  мен  кейістігін 
көре біл.  Ата  -  ананың  көзінен оның жан  -  дүниесін көре білуге 
жастайыңнан 
үйрен 
(В. 
А. 
Сухомлинский). 
  
Жүректен 
жүрекке
 
Оқушылар мұғаліммен бірге шеңберге тұрып, үнтаспаға қосылып   
Л. 
Хейдікі 
  
«Ризамын» 
әнін 
айтады. 
Ризашылық 
әні 
Сөзі 
мен 
әні 
Луиза 
Хейдікі 
Ризамыз 
бүгінге, 
Ризамыз 
бүгінге, 
Ризамыз 
бүгінге, 
Ризамыз 
қазірге. 
Ризамыз, 
ризамыз, 
ризамыз 
бүгінге, 
Ризамыз, 
ризамыз, 
ризамыз 
қазірге 
  
Қорытынды.
 
  
Оқушылардың  өз  қолдарымен  жасап  келген  жүрекшелерін 
өздерінің  сүйікті  мұғалімдеріне,  ата  -  аналарына,  құрбы  - 
құрдастарына, достарына сыйлайды. 
 

жүктеу/скачать 1,98 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: