Е. Абдувалитов, А. Бектаев
Јѕлаітан кiрiп, бойды алар
жүктеу/скачать 1,41 Mb. Pdf көрінісі
|
adabiyot 6 qozoq
| Јѕлаітан кiрiп, бойды алар
Јѕлаі?ан кi?iп, б?й?ы ала? Жаісы ±н мен ?±??i кїй. Кµґiлге ?ї?лi ?й сала?, ?н?i сїйсеґ, менше сїй. Дїние ?й?ан шыІа?ы, Ґзiм?i-µзiм ѕмы?ып. Кµґiлiм ±н?i ѕІа?ы, Жї?егiм б?й?ы жылы?ып. АґсаІан шµл?е су ?апса, Бас і?ймай ма бас?ауІа? 3 Бi?еу ?ї??се, я іаіса, Б?й ??і?амас жасіауІа. Бi? кїйгiзiп, сїйгiзiп, Ескi µмi??i ?ї?гiзе?. Ґмi? ??нын кигiзiп, Ж?і?ы ба? Іып жї?гiзе?. Есi?кен?ей б?ла?ы ЈѕлаІым ескi сыбы??ы. Ескi ?йІа 굴iлiм ??ла?ы, Тi?iл?iп µ?кен іѕ?Іы??ы… iшiп ?е?еґ б?йлаймын Ґ?кен кїннiн ула?ын. Ж±не шын ?еп ?йлаймын Жѕ???ыґ жалІан шула?ын. ТаІы сене бас?аймын Кїн?е ал?аІыш іула?Іа. Есiм шыІып іашпаймын мен iшпеген у ба? ма?! 3 ?????? – ???? ґ кµзi, іайна? немесе бѕлаі. 78 1. Абай?ыґ іан?ай ±н?е?iн бiлесiґ?е?? 2. Аіын ±н мен кїй?ен алІан ±се??i іалай су?е??ей?i? 3. Абай?ыґ жаісы ±нге 굴iл ?ѕшынысы мен ?алІамын µз?е?iґнiґ сїйiк?i ±н?е?iґ мен кїйле?iґ?i ?ыґ?ай ??ы?ып, байіап кµ?iґ?е?. 4. Ґлеґнен ±ннiґ ?ыґ?аушы 굴iл кїйiне ?ї?лi ±се?i ай- ?ылІан ж?л?а??ы ?абыґ?а?, іан?ай ±н?i ѕна?а?ын?а- ?ыґ?ы ±ґгiмелеґ?е?. 5. Ґлеґ?егi ±?бi? сµз?i баІам?ап ?іыґ?а?. Ґлеґ туралы Белгiлi бi? µлшеммен, іиыннан іиыс?ы?ылып, їйлесiм?i ы?Іаіпен ѕйіасып келе?iн µ?нек?i сµз жїйесiн µлеґ ?ей?i. А?амныґ сезiм ?їниесiмен ас?асып келе?iн µлеґ ?абиІа?ы ?е?еґ маІыналы б?лып келе?i. Оны ?іи ??ы?ып ?їйсiнуге б?ла?ы. мысалы: ш?і-па?-?ай // ке-кi-лi ба? // іа-мыс іѕ-лаі, а) Ј?й м?-йын-?ы // і?-ян жаі // бµ-кен іа-баі. а) А-уыз ?-мы??-іа // шы-Іыґ-іы //май-?а жал-?ы, б) Ой жел-ке // ї-ґi-?ей-ген // б?л-са са-Іаі, – а) ?еген їзiн?i?егi сµз?е??iґ і?л?анылуын?а белгiлi бi? ?±??iп, жїйе ба? екен?iгi бi??ен байіала?ы. Еґ ал?ымен, бѕл їзiн?i буын саны мен ай?ылу ы?ІаІы бi?iне-бi?i ѕісас 4 µлеґ ж?лынан, яІни ?а?маі?ан іѕ?алІан. ??е??е ?а?маі ?еп а?ала?ын µлеґ ж?лыныґ ±?іайсысы мѕн?а 11 буыннан іѕ?алІан?ыІын ж±не ай?ылу ы?ІаІы жаІынан ±? ?а?маі?ыґ їш бунаі?ан ?ѕ?Іан?ыІын байіауІа б?ла?ы. Оныґ їс?iне µлеґнiґ 1-шi, 2-шi ж±не 4-шi ?а?маі?а?ыныґ с?ґІы сµз?е?i бi?-бi?iмен ?ыбыс?ыі жаІынан їн?есе ѕйіасып (а,а, б,а), ай?ыла?ын ?й?ы ажа?лан?ы?ып ?ѕ?. С?нымен сµз?е??iґ ѕйіасым?ылыІы, буын саныныґ бi?келкiлiгi, ?ауыс ы?ІаІыныґ белгiлi ?±?еже?е іай ?а ланып ??ы?уы µлеґнiґ µзiне ?±н сипа?ы б?лып ?абыла?ы. Ґлеґ буын санына, ѕйіас ?±??iбiне іа?ай алуан ?ї?лi б?ла?ы. ??е??е µлеґ ж?л?а?ы буын саны, ?а?маІы, ы? ІаІы 79 мен маІынасы жаІынан ж±не ѕйіасу їйлесiмi жаІынан жеке жїйе іѕ?ай?ы. мѕны µлеґнiґ шумаІы ?еп а?ай?ы. шумаі – ?а?маі?а??ан, яІни µлеґ ж?л?а?ынан ?ѕ?а ?ы. Та?маі µз iшiнен бунаі?а?Іа бµлiнiп, ?ла? µлеґ ы?ІаІын ?у?ы?а?ы. Та?маі?ыґ с?ґІы сµз?е?iнiґ ?ыбыс ?ыі жаІынан їн?есуiн µлеґ ѕйіасы ?еп а?ай?ы. Ґлеґ жїйесiнiґ негiзгi іѕ?ылымы ?сын?ай. |