Е. Абдувалитов, А. Бектаев
жүктеу/скачать 1,41 Mb. Pdf көрінісі
|
adabiyot 6 qozoq
| СЄЛТАНМАХМЄТ
ТОРАЙ ўЫРОВ (1893–1920) Сѕл?анмахмѕ? Т??айІы??в 1893 жылы, 28 іазан кїнi, іазi?гi Павл??а? ?блысыныґ Баянауыл ау?анын?а ?їниеге келген. Сѕл?анмахмѕ??ыґ ?уІан ±кесi ш?іпы? (шын а?ы ?буб±кi?) ке?ей б?ла?ы. ?кесi ೠ굴iл, і?лын?аІысын а?амнан аямай?ын ж?ма??, ай?іанынан іай?пай?ын іай- ?а??ы, іазаіша ха? бiле?iн а?ам б?лІан. Сѕл?анмахмѕ? жасын?а аґіау, іаі-с?іпен, ?йынмен ?нша ±уесi ж?і м?маіан б?ла?ы. Сѕл?анмахмѕ??ы ал?ы жасынан бас?ап ±кесi ха? ?аны?а?ы. Бе??iн келе ш?іпы? кей?е µзi ?іы?ып, кей?е ауыл а?асын?аІы м?л?аІа бе?iп ?іы?ып, баласын ?іу?ан їзбей?i. Сѕл?анмахмѕ? 1902–1903 жыл?а?ы ?лi ?еген м?л?а?а, 1904–1905 жыл?а?ы Т???ай ?еген м?л?а?а, 1906–1907 жыл?а?ы мѕіан ?еген м?л?а?а ?іи?ы. Сѕл?анмахмѕ? ?сы мѕіан м?л?а?а ?іып жї?ген кезiн?е, с?нан кµ?iп, ?н їш жасынан µлеґ жаза бас?ай- ?ы. Оныґ ?ѕґІыш жазІан µлеґi «Секiл?i µмi? іысіа жа??ы ?ѕ?ам» – ?еп а?ала?ы. мѕнан кейiн, Баянауыл іаласын?а ме??есе ашылып, Сѕл?анмахмѕ? 1908–1910 жыл?а?ы с?н?а ?іи?ы. Оіы- Іан?а ?л м?л?аныґ µз їйiн?е жа?ып ?іи?ы. Сабаі?ан б?саІан?а м?л?а Сѕл?анмахмѕ?іа шай іайна??ы?ып, ??ын жа??ы?ып, су ±кел?i?iп, малын кї??i?iп, малай е?iп ала?ы. 84 1911 жылы ш?іпы??ыґ кµ?шi ауылы нѕ?Іали ?еген кiсiнi м?л?а ѕс?ай?ы. Бѕл Т??ицкi іаласын?а жаґа ?±?- ?iппен ?іып келген кiсi б?ла?ы. Сѕл?анмахмѕ? ме??есе?е ?іып жї?ген кезiн?е кµ- бiнесе ?аіуа б?ла?ы. Бѕл кез?е Сѕл?анмахмѕ? «Дiн», «Са?ыбас», «Оіу» ?еген сияі?ы бi? сыпы?а µлеґ, «За?лан?ым» ?еген ѕзаі ±ґгiме жаза?ы. нѕ?Іали м?л?а?ан бi? жыл ?іыІан с?ґ, 1912 жылы Сѕл?анмахмѕ? ше?ке ке?iп ?іуІа ?алап?ана?ы. Оныґ ба? ын?а-?iлегi їлкен іалаІа ба?ып, бiлiм м?л бе?е?iн мек?епке ?їсiп ?іу, бiлiм?i кiсi б?лып шыІу б?ла?ы. С?нымен, Сѕл?анмахмѕ? 1912 жылы іа?аша айын?а ?іу iз?еп, Т??ицкi іаласына ба?а?ы. Сѕл?анмахмѕ? 1913–1914 жыл?ыґ іысын?а «Ай- іап» ?е?акциясын?а іызме? iс?ей?i. 1914 жыл?ыґ жазын?а Сѕл?анмахмѕ? µзiнiґ ?уІан елi БаянауылІа іай?а?ы. Он?аІы ?йы ауыл?а бi?аз уаіы? б?лып, їлкен іалала??ыґ бi?iне ?аІы ?а ?іуІа ке?у б?ла?ы. Осы ?ймен ±? ел?е бала ?іы?а?ы. Јызме??i кµп iс?еу, ???ыІу сал?а?ынан Сѕл?анмах- мѕ??ыґ е??е?е, Т??ицкi?е жї?ген?е пай?а б?лІан ау?уы кїшейiп ке?е?i. Осы?ан ?л 1918 жыл?ыґ жазын?а ау?у- ым?ы ем?е?ем ?еп, µз елiне, БаянауылІа ке?е?i. С?нымен бi?ге, Сѕл?анмахмѕ? ?сы ем?елiп жа?іан кезiн?е бi?сыпы?а µлеґ, п?эма жаза?ы. Сѕл?анмахмѕ?- ?ыґ µлеґ, п?эмала?ыныґ ±?i кї??елi, ±?i ±йгiлiле?i «А?асіан µмi?», «Ке?ей» п?эмала?ы б?ла?ы. Сѕл?анмахмѕ? їйiн?е ауы?ып жа?ып 1920 жылы 21 мамы? кїнi, жас кезiн?е пай?а б?лІан іѕ?? ау?уынан іай?ыс б?ла?ы. жүктеу/скачать 1,41 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|