«chronos protos»
бастапқы уақыт дегенді білдіреді. Екі терминнің де түп мағынасы антикалық өлең
құрылысындағы қысқа буынның қалыптасқан айтылу ұзақтығын білдіреді, яғни өлеңдегі
уақыт өлшемінің ең жүйесіндегі өзге өлшемдерге мора негіз болады. Мысалы, ұзақ буын
– екі мораға, ямб – үш мораға, т.с.с. тең болады.
Аталмыш өлең жүйесінің өзі таза метрикалық және силлабо-метрикалық болып, екі
түрде бөлінетінін де ескеру керек. Таза метрикалық жүйеде негізгі өлшем такт болып
табылады. Такт – моралар бірігуінен пайда болатын өлшем. Ал силлабо-метрикалық
жүйеде такт құрамындағы буындардың позициясы ықпалды роль атқарады.
Метрикалық өлең жүйесі алғаш б.д.д. ҮІІІ ғасырда ежелгі Грекияда папйда болып,
б.д.д. Ш ғасырдан бастап латын әдебиетінде кеңінен дамығаны әдебиет тарихынан
таныс. Бұл жүйе ежелгі үнді, қазіргі араб, парсы поэзиясында ұшырасады. Сөзбе-сөз алар
болсақ, грек тіліндегі
Достарыңызбен бөлісу: |