Е. А. Бөкетов атындағы Қарму-нің тарих факультетінің деканы, тарих ғылымдарының докторы, проф



Pdf көрінісі
бет7/76
Дата08.02.2022
өлшемі1,1 Mb.
#118323
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   76
Байланысты:
Нугман Цивилизация Великой степи каз

Екінші кезең.
Б.д.д. І мың жылдықта арийлер тарихы– Сақ, Савромат, 
Киммер патшалықтарымен ауысады.
Үшінші кезең – 
Б.д.д. І-ші мыңжылдықтың екінші жартысы мен біздің 
дәуіріміздегі шамамен V-ші ғасыр аралығында Арғы Ғұн, Үйсін, Қаңлы, 



Кушан мемлекеттері орын алады. Ежелгі ведалық үштік үрдісі: Тәңірі-Аспан, 
Жер-Су, Ұмай-мәңгілік ана. 
Төртінші кезең – 
Шамамен VІ ғасыр мен ХІІІ ғасырдың басы 
аралығында – түркілер-Ашина ақсүйек әулетінен тараған ұрпақтар орын 
алды. Осы үрдістер тоғысында тұңғыш Түркі қағанаты – Мәңгілік Ел бой 
көтерді. Бұл үшінші империя - Байкалдан Каспийге дейінгі аймақты 
қамтыды. Түркі ұлттық рухының осынау тегеуріні Күлтегін құлпытасында –
өзінің табиғи жалғасын тапты. Сол замандағы оның рухани аспанында 
жарқырап көрінген үш жарық жұлдыз: Сыр бойында - әл-Фараби, Жетісуда - 
Жүсіп Баласағұн және Махмұд Қашғари. Әл-Фараби Орталық Азияда 
Гректің Платоны рөлін атқарды. Жүсіп Баласағұнның «Құтты Білігі» - 
Қазақстан мен Орта Азиядағы түркі тілдес халықтардың бізге жеткен ең 
тұңғыш зайырлық шығармасы, Махмұд Қашқаридан қалған түркі тілдерінің 
«Диуани лұғат – ат – түрк» сөздігі – XI ғасырдағы түркінің ең тұңғыш 
энциклопедиясы. XI ғасырда Түркістаннан тараған аса қуатты рухани 
сәулемен нұрланған Түркілердің тұңғыш сопысы – Қожа Ахмет Иассауи 1093 
жылы туған. Ол негізін қалаған исламның тылсым құпиясы – сопылық 
(суфизм) нұсқасы Орталық Азияның барлық аумағына дейін тарады. Сөйтіп, 
Қожа Ахмет Иассауи Орталық Азияның барлық түркі халықтарына ұлттық 
ілім жүйесін ұсынды. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   76




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет