Тапсырмалар және балл қою кестеcі үлгісі
«Қазақ тілі Т1» пәнінен 4-тоқсан бойынша жиынтық бағалау тапсырмалары
Тыңдалым мен айтылым
Тапсырма
1. Мәтінді оқып шығыңыз. Мәтіндегі әлеуметтік-мәдени, ресми-іскери тақырыптарға
байланысты көтерілген мәселені талдаңыз. Ресми сөздер мен тіркестер, дайын тіркестер мен
терминдерді орынды қолданыңыз. Өз көзқарасыңызды жан-жақты тұжырымдап, мысалдар
арқылы дамытып, дәлелдеңіз.
2.
Өз жұбыңызды мұқият тыңдауға тырысыңыз. Оның мәтіні бойынша маңызды деп
санайтын 2 сұрақ қойыңыз. Оның мәтінінің басты идеясын
анықтауға белсенді қатысып,
пікіріңізді білдіріңіз. Үстеудің мағыналық түрлеріне қатысты синонимдік қатарларды
түрлендіріп қолданыңыз.
[10]
1-
мәтін
«Александрия кітапханасы өртенген 391 жылдан 1220 жылға дейін 830 жыл Отырар
кітапханасы әлемдегі ең үлкен кітапхана болған» деп қорытындылайды профессор
Еренғайып Омаров. Өкінішке қарай, даңқты бабаларымыздың мыңдаған жылдың тарихымен,
ғылым, білім, өнердегі жетістіктерінің алтын қоры сақталған осы кітапхана түгі
қалмай
жойылып кетіпті. Жер түбіндегі мысырлық ғалым Птоломей болмаса бізде ондай
кітапхана
болғанын білмес те едік. Осы кітапханадан білім алған, бүкіл әлем мойындаған Әбу-Насыр
әл-Фараби туралы деректерді де тек соңғы кезде алыс шетел деректерінен таптық.
Отырардын өзінде әл-Фарабиден де білімі жоғары, оған білім үйреткен талай ғалымдардың
болуы да мүмкін. Себебі Отырар кітапханасын әл-Фараби жинамағаны айтпаса да түсінікті.
Бұл кітапханада жүздеген жылдар бойы қаншама ғалымдар еңбек етті. Ол заманда кітаптың
өте қымбат тұратынын ескерсек, бұл кітапхананы жинауға мол қаржы кеткені анық. Ол
кітаптарды сатып алу, жинақтаудан басқа осы кітаптарды сақтайтын үлкен кітапхана
ғимараты және ондағы жұмыс істейтін ғалымдарды қаржыландыру қала бюджетіне оңайға
түспесе керек. Бұндай шығынды кішігірім қалалардың көтере алмасы белгілі.
2-
мәтін
«Кітап – білім бұлағы» немесе «Кітап – ізгілік пен руханилық айнасы» деп жатамыз.
Ал сол инемен құдық қазғандай болатын білім бұлағының негізгі мекені – кітапхана.
Кітапхана – білім мен ғылымның,
мәдениеттің орталығы, қасиетті орда десек, артық
айтқандық емес. Әлемдегі ең танымал әрі ең үлкен кітапханалар туралы әңгімелейтін болсақ,
Конгресс кітапханасы. Конгресс кітапханасы – Америка
Құрама Штаттарының ұлттық
кітапханасы және Құрама Штаттары Конгресінің негізгі зерттеу филиалы болып табылады.
Кітапхана Вашингтон қаласында үш бірдей ғимаратта орналасқан. Кітаптарының саны
жөнінен де, алып жатқан аумағы жағынан да әлемдегі ең үлкен кітапхана саналады. Білесіз
бе, мұндағы қызметкерлердің саны – 3000 адамнан асады екен. Кітапханада 437 түрлі тілде
жазылған 32 миллионнан аса кітап пен құнды ақпараттар, 61
миллиондай қолжазба,
Солтүстік Америкада сирек кездесетін кітаптар жинағы, 1 миллионнан астам мемлекеттік
баспа, үш ғасырдан бері жиналып келе жатқан 1
миллионға жуық әлемдік газет, заңдық
құжаттардың әлемдегі ең үлкен жинағы, фильмдер, 4,8
миллион карта, ноталар, 13,7
миллионнан астам сурет бар. Қазіргі таңда кітапхана басшысы – Джеймс Х.Биллингтон.
Достарыңызбен бөлісу: