Косметика өндірісі мен технологиясына кіріспе



Pdf көрінісі
бет53/1156
Дата14.12.2021
өлшемі16,24 Mb.
#126472
1   ...   49   50   51   52   53   54   55   56   ...   1156
Байланысты:
b436ce0a649361871333ff7a454fb4e8 original.17032999

олардың функциялары

К

осметикалық

 

ингредиенттер

 

Косметика  қандай  да  бір  ауруларды  емдемегендіктен,  сондай-ақ 

тері  құрылымына  әсер  етпейтіндіктен,  олардың  құрамында  белсенді  ингредиенттер  жоқ.  Рецептісіз 

дәрілік- косметикалық өнімдер аурулардың алдын алу, диагностикалау, емдеу немесе болдырмау үшін 

пайдаланылатындықтан,  олар  косметикалық  ингредиенттерге  қосымша  белсенді  ингредиенттерді 

қамтиды. Бұл өнімдердегі косметикалық ингредиенттер белсенді емес ингредиенттер деп аталады.

Косметикалық  ингредиенттер  өнімдерде  оларға  тиісті  тартымдылық,  текстура,  pH,  түс  пен 

иіс  беру  үшін,  сондай-ақ  өнімдерге  қойылатын  косметикалық  талаптарды  қанағаттандыру  үшін 

пайдаланылады.

Олар  косметика  мен  рецептісіз  дәрілік-косметикалық  өнімдерде  түрлі  функцияларды  орындайды,  оның 

ішінде  араласпайтын  ингредиенттерді  араластыруға  көмектеседі,  құрамдарды  тұрақтандырады,  теріні 

ылғалдандырады, шашты жылтырлатады, өнімдерге түс береді, аэрозольді баллондардың ішіндегісін жоюға 

көмектеседі,  тістерден  дақтарды  жояды  және  т.б.  Ингредиенттерді  жіктеудің  әдетте  қолданылатын  және 

практикалық  тәсілі  ингредиенттердің  функцияларына  негізделген.  Көптеген  ингредиенттердің  бірнеше 

функциялары  бар  болғандықтан,  олар  бірнеше  топқа  тиесілі  болуы  мүмкін.  Бұл  бөлім  косметикалық 

ингредиенттердің  ең  жиі  қолданылатын  түрлерін  (толық  емес)  және  олардың  негізгі  функцияларын,  оның 

ішінде әрбір ингредиенттердің түрі үшін мысалдарды қарастырады.  

Абразивтер

 «Абразивтер» термині жағу немесе ажарлау жолымен қатты бетті жылтыратуға немесе тазалауға 

қабілетті ингредиентке жатады. Абразивтер қатты бөлшектер болып табылады және әдетте тіс пасталары мен 

бет, қол, аяқ және дене скрабы сияқты тері күтімі құралдарында қолданылады. Бұл ингредиенттерді қамтамасыз 

ететін әсер бірдей болғанымен, ауыз қуысы мен тері күтімі өнімдерінде пайдаланылатын түрлері әр түрлі. 

■  Тері  күтімі  құрамындағы  абразивті  заттар  қабыршақтайтын  әсер  береді,  бұл  олар  мүйіз  қабаты  (SC) 

ретінде белгілі терінің сыртқы қабатын жоюға және тазартуға көмектеседі. Теріде терінің түлеуі деп 

белгілі  өзінің  қалыпты  пилинг  процесі  бар.  Дегенмен,  кейбір  жағдайларда  теріге  оның  бетінен  өлі 

жасушаларды қабыршақтауға көмектесу пайдалы болуы мүмкін.

■ 

■ Бет  пен  денеге  арналған  құрамдарда  пайдаланылатын  абразивтердің  мысалдарына  шабдалы,  алма 



және өрік сияқты жемістердің тұқымдары; бадам және жаңғақ сияқты жаңғақ қабығы; сұлы және бидай 

сияқты дәндер; полиэтилен және полипропилен түйіршіктер сияқты синтетикалық компоненттер; нейлон 

ұнтағы; синтетикалық балауыздар; және табиғи балауыз, мысалы, күріш кебегінің балауызы жатады.

■ 

Абразивтер,  сондай-ақ  тіс  дақтарын  тазалау  және  жоюға  көмектеседі,  сондай-ақ  тістің  жарқылын 



арттырады.  Тіс  пастасындағы  абразивтер,  әдетте,  эмальды  зақымдамайды  және  тоздырмайды,  бірақ 

тістерді кейбір дәрежеде тазалауға және түссіздендіруді жоюға қабілетті жұқа ұсақталған бөлшектер 

болып табылады.

■ 

Тіс  пасталарында  қолданылатын  абразивтердің  мысалдары  гидратталған  алюминий  оксиді, 



дегидратирленген кремний диоксиді, магний және кальций карбонаты, дикальцийфосфат және натрий 

бикарбонаты сияқты минералды ұнтақтарды қамтиды.



Антиоксиданттар 

Антиоксиданттар,  олардың  атауына  сәйкес,  тотығу  реакцияларынан  қорғауды 

қамтамасыз  етеді.  Бұл  қасиет  әдетте  косметикалық  құрамдардың  тұрақтылығын  қамтамасыз  ету  үшін 

қолданылады  және  әртүрлі  тотықтырғыш  механизмдерден  туындаған  терінің  қартаюын  баяулату  үшін  де 

қолданылуы  мүмкін.  Осыған  орай,  антиоксиданттар  косметикада  және  рецептісіз  дәрілік-косметикалық 

өнімдерде екі түрлі функцияларды орындау үшін пайдаланылуы мүмкін.

■ 

Антиоксиданттар жарықтың, жылудың немесе металл иондарының қатысуымен оттегімен туындаған 



құрамындағы жағымсыз химиялық өзгерістерді (ыдырау, ашып кету, түстің өзгеруі және иістің пайда 

болуы сияқты) болдырмауы мүмкін. Сондықтан олар косметикалық өнімдердің тұрақтылығына ықпал 




42

етеді.


 

Бұл  ингредиенттер  көптеген  косметикалық  және  рецептісіз  дәрілік-косметикалық  өнімдерде, 

әсіресе  құрамында  майлар,  майлау  материалдары,  жануар  майлары  мен  балауыздар  бар  өнімдерде 

болады,  себебі  бұл  ингредиенттер,  әдетте,  басқа  ингредиенттерге  қарағанда  тотығу  реакцияларына 

сезімтал болып табылады.

• 

Косметикалық өнімдерде тұрақтандырғыш ретінде қолданылатын антиоксиданттардың мысалдары 

негізінен бутилденген гидрокситолуол (әдетте «BHT» деп аталатын), бутилденген гидроксианизол 

(әдетте «BHA» деп аталатын) және пропилгаллат сияқты синтетикалық қосылыстарды қамтиды. 

■ 

Сонымен қатар, олар терідегі еркін радикалдармен күресетін болғандықтан, пайдаланушылар терісіне 



де пайдалы. Еркін радикалдар тудырған тотығу күйзелісі терінің қартаюын тездетеді және сызықтар мен 

әжімдердің пайда болуына, пигменттеуге немесе тіпті қатерлі процестердің пайда болуына ықпал ететіні 

белгілі.  Біздің теріде табиғи антиоксиданттар мен еркін радикалдарды бейтараптандыруға арналған қорғаныс 

механизмдері бар; алайда, антиоксиданттарды қолдану осы реактивті молекулаларды әсерсіздендіруге және 

күн сәулесінен туындаған терінің қартаюымен байланысты симптомдарды болдырмауға көмектеседі.

1

  Бұл 



мақсатқа арналған антиоксиданттар жиі теріні ылғалдандыру өнімдерінде кездеседі.

• 

Теріге арналған антиоксиданттардың мысалдары А дәрумені, С дәрумені (аскорбин қышқылы) және 

Е  дәрумені  (токоферол)  сияқты  дәрумендерді,  сондай-ақ  табиғи  экстракттар,  изофлавондар  мен 

полифенолдарды қамтиды. 



Хелатты агенттер

 Хелатты агенттер металл иондарымен кешендерді құруға қабілетті белгілі бір үшөлшемді 

құрылымы бар молекулалар болып табылады. Металл қоспалар косметикалық ингредиенттерді, сумен 

жабдықтау жүйесін, металл жабдықтар мен сақтау контейнерлерін қоса алғанда, әртүрлі көздерден түсуі 

мүмкін.

 

Егер олар белсендірілмеген болса, олар хош иістің бүтіндігін бұза отырып, мөлдірлікті азайтып, 



ашытуды тудыруы мүмкін.

 

Хелатты агенттер косметиканы тұрақтандыруға және металл иондарын ұстап 



(оқшаулап), олардың бүлінуінің алдын алуға көмектесе алады.

■ 

■ Косметикада және рецептісіз дәрілік-косметикалық өнімдерде пайдаланылатын хелатты агенттердің 



мысалдары  этилендиаминтетра  сірке  қышқылын  («ЭДТҚ»  ретінде  қарастырылады),  динатрий  мен 

тетранатрий  ЭДТҚ  қоса,  оның  туындыларын  қамтиды;  фосфор  және  фосфин  қышқылдарының 

туындылары; сондай-ақ лимон қышқылы мен оның туындылары.



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   49   50   51   52   53   54   55   56   ...   1156




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет