Оқулық Алматы «Атамұра» 2018 (ХVІІІ-ХІХ ғасырлар) ҚазаҚстан тарихы
Халық жасағының қару-жарағы мен жауынгерлік қабілеті
жүктеу/скачать 9,4 Mb. Pdf көрінісі
|
3467 Kaz-n tarih 8-7kl kaz
| 2. Халық жасағының қару-жарағы мен жауынгерлік қабілеті.
Көш - пе лі лер өздерінің қару-жа ра ғы болуын мәр тебе санаған. Қазақтардың қару-жарағы алыс жә не жақын қашықтықтағы қоян-қолтық ұрыстарға арналды. Алыс қа шық тықтағы ұрыстарда жебелі садақ қолда ныл ды. Қоян-қолтық ұрыста жауға соққы беру үшін болаттан со ғыл ған, қайқы қылышты, ұшы үшкір өткір селебені , болаттан шыңдалған екі жүзді сапыны пайдаланған. Қазақ жауынгерлері қарсыласын ұшын темірден істіктеп жа саған найзамен және жебесі үшкір қырлы етіп болаттан құйылған ұзын сапты сүңгімен жайратқан. Қазақтар шоқпар мен гүрзі, сойыл, айбалтаны қару ретінде ұстайтын. Мүмкіндігі неғұрлым мол жауынгерлер үс тіне болат сымнан тоқылған сауыт, басына темір дулыға киетін. Қарулы адам. М. С. Знаменскийдің суреті Батырлық, ар-намыс жайлы қандай мақал- мәтелдерді білесің? Суреттерді пайдала- нып, қазақтың қару- жарағына сипаттама беріңдер. 17 Қазақ жасағы түгелдей дерлік атты әс кер ден тұрды. Даланың әрбір тұрғыны Отанға қауіп төнгенде, елін қорғау үшін қару-жарағын асынып атқа қонды. Жорыққа шы ғар алдында сардарлар әскери кеңес шақырып, алда тұрған шай қастың мәселесін жан- жақты талқылаған. Далалықтарға шыдам ды лық пен төзімділік, батылдық пен ержүректік қасиеттер тән еді. Қазақ даласында әйелдер де жауынгерлік қабілеті жағынан ер кісілерден қалыспаған. Бұған Ресей зерттеушісі Ф. Назаров тың мына сөзі айқын дәлел: « Қырғыздар ( қазақтар ) әсіресе атқа мық ты, өйткені балалары төрт жасқа келер-келместен, оларды атқа мінгізіп үйретеді. Бұлар- дың әйелдері де атқа мықты, қолдарына сойыл алып жауға шапқанда, еркектерге бергісіз». Жаңа заманның белгілі ағылшын ғалымы Д. Флэтчер де қазақ жауынгерлерінің ерлігі жайлы таңдана жазған: « Олар өлімнен қо рық- пайды, жау қолына түскеннен гөрі қолына қару ұстап ақырғы демі шыққанша шайқасып өлгенді ерлік санайды». жүктеу/скачать 9,4 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|