Қорытынды жасайық Бүгін сіз ба ға ның мәні мен атқаратын қыз мет-
терін эко но мика лық категория ре тін де түсінді ңіз
және ба ға қалай орнатылатынын білді ңіз , ба ға
теориясы мен ба ға құ ры лым ын талқыладыңыз.
Біз ба
ға саясатын және фирма
лар
дың ба
ға
стра тегия сын, ба ға стра тегия сы ның түр ле рін
талқыла дық. Сондай-ақ, біз неғұрлым әлеу мет-
тік маңызы бар та уар лар мен қыз мет терге (нан,
бензин құны, жүк тасымалдау тарифтері, электр
энергия сы ның құны, телефон байланысы, почта
қыз мет тері, газ құны және т.б.) мемлекет тара-
пынан ба ға ларды реттеу қаншалықты маңызды
екенін түсіндік. Қалған сегменттерде на рық тың
өзі ба ға ны қа лып тастырады және мемлекет ба ға
белгілеу процесіне ара ласпауы тиіс, сол арқылы
на рық пен бә се ке нің еркіндігін қамтамасыз етеді.
1-тапсырма Ал енді та уар дың ба ға сын төрт теорияның
әрқайсысын: еңбек құнын, шекті пайдалылықты,
өнді ріс шы ғын дарын, сұра ныс пен ұсынысты
басшылық қа ала отырып, өзі ңіз тағайындап
көрі ңіз .
Айталық, сіз қолмен ерлер көйлегін тігесіз. Бір
көйлекке сізге үш метр мата қажет деп ойлаңыз.
Матаның бір метрі нің құны — 1000 теңге. Бір
көйлек үшін тігінші жалақысы — 3000 теңге. Tsu-
name Shop онлайн-дүкенінде ер лер дің қолмен
тігілген көйлегі 10 000 теңге тұрады.
2-тапсырма Кез келген өнімді таңдап және оның құны тура-
лы шешім қабылдаңыз. Шешімі ңіз ді негізде ңіз.
Содан кейін сіз таңдаған ба ға ны сіз дің қалаңыз-
да ғы (ауыл да ғы және т.б.) ұқсас өнім нің нақты
ба ға сымен салыс тыр ыңыз.
3-тапсырма. Сіз өзі ңіз ді кә сіп кер ре тін де елестеті ңіз . Сіз
өз фирмаңыздың ба ға стра тегия сын таңдап,
оны келесі өнімдер мен қыз мет түрлері үшін
негіздеуі ңіз керек:
• әйелдер киімі;
• театр қойылымы;
• сұлулық салоны;
• ерлер галстуктері;
• журналға жазылу.
125
30-сабақ. Баға белгілеу — экономикалық категория ретінде баға қызметі мен мәні
