Бағдарламасы аясында іске асырылды The Essential Guide to zina o’leary 3 rd Edition



Pdf көрінісі
бет257/503
Дата01.04.2022
өлшемі7,43 Mb.
#137498
түріБағдарламасы
1   ...   253   254   255   256   257   258   259   260   ...   503
Байланысты:
oliri zina zertteu zhobasyn zhurgizu negizgi nuskaulyk (2)

11.1-сызба.
Кейсті анықтау
Мысалы, кеи�сіңіз адамдардан құралса, кеи�стің сипаттамасын тарылту мақ-
сатында жұмыспен қамтылу статусы, гендері немесе нәсілі деген белгілерге 
қарауыңыз мүмкін. Институттарға көз салсаңыз, қызметіне (зауыт, аурухана, 
мектеп т.с.с), орнына немесе көлеміне мән бересіз. Мәдени топтар (әлеуметтік 
ғұрыптар және сенім мен әдет-ғұрыптың ортақ белгілері арқылы бір-бірімен 
баи�ланысқан топтар) географиясы, әлеуметтік желісі немесе ортақ мәселелері 
бои�ынша әрі қараи� анықталуы мүмкін. Ақырында, оқиғалар үшін аи�қындаушы 
сипаттар оқиғаның табиғаты, сондаи�-ақ болған уақыты, географиясы және кө-
лемі сияқты белгілерімен анықталады. 
11.1-сызбада көрсетілгендеи�, мүмкіндіктер көп. Басты талап – кеи�с-стади 
шекарасының анық болуы және сол шек ауқымында кеи�с-стадидің маңызын 
дәлелдеп бере алуыңыз.
Кеи�сіңіздің класы анықталып, шекараларыңыз аи�қындалып, нақтыланған-
нан кеи�ін әртүрлі мүмкіндіктердің ішінен дұрыс кеи�сті (немесе кеи�стерді) таң-
дап алуыңыз керек. Енді мақсаттарыңызға баи�ланысты бір ғана кеи�сті қарауға 
шешім қабылдауыңыз, екі немесе көбірек кеи�стерді салыстырып, қарама-қарсы 
қои�ғыңыз келуі мүмкін. Сондаи�-ақ ауқымды жалпылама тұжырым жүргізу үшін 
бірнеше кеи�сті талдауға шешім қабылдауыңыз ықтимал.
Зерделенетін кеи�стер саны анықталғаннан кеи�ін, нақты бір кеи�с немесе 
кеи�стер көбінесе зерттеушілердің ои�ындағы нақты бір мақсаттарына қараи� 
стратегиялық процестер арқылы таңдалады. Кеи�стердің таңдалынуына әсер 
ететін факторлар:
 
y
Прагматика
. Прагматик болудың еш сөкеттігі жоқ. Прагматика белгілі бір кейсті 
зерттеуге тапсырыс беру/демеуші болу сияқты жауапкершіліктен тұруы мүмкін. 
Сондай-ақ ол уақытында дұрыс жерден табылу; қазіргі оқиғалар мен жұмыстың 
артықшылығын көрсететін уақытша мүмкіндіктерден де тұрады. Мысалы, су тасқы-
нынан ес жиып жатқан халықты зерттеу немесе спорттық қарсылықты зерделеу.


272
ЗЕРТТЕУ ЖОБАСЫН ЖҮРГІЗУ: НЕГІЗГІ НҰСҚАУЛЫҚ
Прагматика әдетте күрделі дүниенің артықшылығын қолданудан да тұруы мүмкін; 
мысалы, жұмыс орныңызға қатысты кейсті зерделеу немесе бір-біріңізге жақсы 
сенетін және бір-біріңізді сыйлайтын адамның қатысуымен кейс жасау.
 
y
Мақсаттылық
. Зерттеушілер көбіне белгілі бір дәлелдер келтіре аламын-ау деп 
үміттенетін кейстерді таңдайды. Мысалы, репрезентативтілікті дәлелдеп шығу-
ды мақсат етсеңіз, қалыпты кейсті таңдауыңыз мүмкін. Шектен шыққан немесе 
әдеттегіден тыс жағдайлар теорияны жоққа шығару немесе ауытқуларды көрсету 
үшін таңдалады. Ал кейстердегі жиіліктің көптігі жаңа түсініктерді қалыптастыру 
және теория шығару үшін қолданылуы мүмкін. Осы тараудың басындағы кездей-
соқ емес іріктеу бөлімі мақсатты кейс таңдауда қолданылуы мүмкін стратегия-
ларды пайдаланады. 
 
y
Ішкі қызығушылық
. Сондай-ақ зерттеушілер өзін қызықтыратын тақырып болған-
дықтан белгілі бір кейсті таңдауы мүмкін. Ол маңызды, ерекше, таныс емес, қате 
түсінілген, қате түсіндірілген, маргиналданған, еленбеген, саяси өзекті тақырып 
немесе қазіргі медианың назарындағы мәселе шығар. Бұл жағдайда белгілі бір 
кейстің өзіне тән құнын және мәнін дәлелдеу керек. 
Барлық кеи�стер орындала ма – анықтап алған дұрыс. Кеи�стерге бои�лағысы 
келетін зерттеушілер қажет адамдарға немесе деректерге қол жеткізе ала ма? 
Адамдармен жұмыс істегенде анық деректерге қол жеткізуіңіз сенім мен өзара 
түсіністіктің жоғары деңгеи�ін қалыптастырады. Ұи�ымдардағы жұмысқа қа-
тысты жазбаларға және құжаттарға қол жеткізе алуыңыз керек немесе кеи�ске 
қатысы бар адамдармен сөи�лесе алғаныңыз дұрыс. Іс жүзінде ұи�ымдық кеи�с 
зерттеу кеи�стің өз ауқымындағы респонденттерді іздеуді қажет етеді. Тараудың 
басында аи�тылғандаи�, негізгі ақпарат берушілерді және іріктемелерді табыңыз. 
Жағдаи�ға қарамастан, кеи�с-стадиде талап етілетін бүтін түсінік пен детальдар-
дың анықтығы іште не болып жатқанынан хабардар болуыңызды талап етеді.
Кейс-стади сапалық әдіснамаға қатысты деп ойлаған едім. Оны неге 
бұл тарауға қосқансыз?
Сөзіңіз дұрыс; кеи�с-стадилер көбінесе сапалық әдіснаманың класына 
жатады, әдістер бои�ынша басқа кітап оқып отырсаңыз (дәп бір сіз оқи 
қалатындаи� 

), оның сол тарауда қамтылғанын көрер едіңіз. Сапалық 
дәстүрден соң келетін зерттеуге жан-жақты тәсілді қолданғандықтан, 
кеи�с-стадилер сапалық әдіснамаға жатады. Бірақ кеи�стер, сондаи�-ақ не-
гізгі жиынтық немесе негізгі ақпарат беруші сияқты зерттеудің нысаны-
на ұқсас. Рас, кеи�стер әлдеқаи�да күрделірек болуы мүмкін және сапалық 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   253   254   255   256   257   258   259   260   ...   503




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет