Дедуктивті логика – белгілі бір жеке факт немесе оқиға туралы тұжырым жасау
мақсатында жан-жақты талдау жүргізу. Сапалық талдауда ои�лар мен теорияларды
ескере отырып ықтимал рұқсат алу мақсатында дерек іздеу ұғымын білдіреді.
Делимитация – зерттеудің шегі, мысалы, зерттеуші анықтаған халық арасынан әл-
денені саналы түрде зерттеу ауқымынан тыс қалдыру.
Деректерді қамту қателігі – іріктеу ауқымының жеткіліксіз болуы және межелен-
ген негізгі жиынтықты ои�ға қонымды етіп көрсете алмау.
Дескриптив статистика – дистрибуцияның пішіні, ортақ тенденциялары және дис-
персиясы сияқты жиынтық сипаттамасы.
Дескриптив сауалнама жүргізу – демография, білім және қарым-қатынас туралы
ақпарат жинау арқылы іріктемені сипаттауды мақсат ететін сауалнама.
Дискурстық талдау – әлеуметтік-экономикалық контекстегі тілдің орнын интерп-
ретациялау. Дискурстық талдау сөзді емес, тілді зерттеи�ді. Себебі тіл билік пен бі-
лімге қатысты әлеуметтік-экономикалық контексті құрып, жүзеге асырады. Талдау
аясында сыни деректі зерттеи�ді; дәлірек аи�тқанда үстем идеологиямен күреседі.
Мәтін саяси билікке, әлеуметтік санаға әсер етеді деп саналатын зерттеуде қолда-
нылады.
Дисперсия – орталық өлшемнен жеке өлшемнің қаншалықты шашыраңқы екенін
көрсетеді.