Г и салғараева к а калымова ж а орынтаева информатика
жүктеу/скачать 4,51 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- АРМАН - ПВ баспасы
- Сұрақтарғажауапберейік Ойланайық,талқылайық Талдап,салыстырайық Дәптергеорындайық АРМАН - ПВ
- Компьютердеорындайық Ойбөлісейік Үйтапсырмасы АРМАН - ПВ баспасы
- § 20. Прак ти кум. Эле ме нт тер дің ор нын ау ыс ты ру
- Программа нәтижесі ( 18-су рет )
- 18-су рет. Прог рам ма нә ти же сі 2-тап сыр ма.
- Прог рам ма нә ти же сі ( 19-су рет )
- 19-су рет. Прог рам ма нә ти же сі 3-тап сыр ма.
- § 21. Прак ти кум. Массив элементтерін сұ рып тау
- 1-тап сыр ма.
- Программа нәтижесі ( 20-су рет ) : 20-су рет.
| АРМАН
- ПВ баспасы Все учебники Казахстана на OKULYK.KZ * Книга предоставлена исключительно в образовательных целях согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217 97 a = arr.array('i', ) S1 = 0 S2 = 0 Sum = 0 P = 1 #масс ті кранға шығару функ сы def print Array(array): for i in range(len(array)): print(array[i], end=" ") print(' n') #масс ті кездейсоқ айнымалы м ндермен толтыру for i in range(20): a.append(random.randint(1,100)) #масс тің мазм нын кранда басы шығару print Array(a) # клде қажетті есе теулерді орындау: for i in range(size): if a[i] 2 == 0: S1 += a[i] if a[i] 2 != 0: S2 += a[i] if a[i] < 30: Sum += a[i] if i == 2 or i==9: P *= a[i] maximum_1 = max(a) minimum_1 = min(a) maximum = a[0] minimum = a[0] for i in range(len(a)): if a[i] > maximum: maximum = a[i] АРМАН - ПВ баспасы Все учебники Казахстана на OKULYK.KZ * Книга предоставлена исключительно в образовательных целях согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217 98 if a[i] < minimum: minimum = a[i] # ро рамманың н ж желерін көрсету: print("zhup elementter kosyndysy: ", S1) print("tak elemetter kosyndysy: ", S2) print("Min: ", minimum, maximum_1) print("Max: ", maximum, maximum_1) print("30 deyingi elementter kosyndysy: ", Sum) print("2 nemese 9 indexti elementter kobeitin - disi: ", P) Жауапберейік 1. Мас сив эле ме нт те рін бел гі лі бір па ра ме тр лер мен қа лай із деу ге бо ла ды? 2. Max және min массивін табу алгоритмі қалай орында- лады? Себебінанықтайық Мас сив эле ме нт те рін бел гі лі бір па ра ме тр лер мен із деу әді сі ту ра лы қыс қа ша си пат та ма бе рі ңдер. Осы мә се ле лер ді ше шу дің мә ні не де? Массив элементтеріне қол жеткізу қалай орындалады, массив элементтерінің қосындысы мен көбейтіндісі қалай есептеледі? Талдап,салыстырайық Бірөлшемді мас сив тің бар лық эле ме нті нің қосындысы оңай есептеледі. Еш қан дай шартсыз, бар лық эле ме нті рет- ретімен, ке зек пен орналасады. sum += massiv[i] Массивтің барлық элементтерінің көбейтіндісін есептеу формуласы қандай болады? Салыстырыңдар. Дәптергеорындайық Array массивімен бірнеше амалды орындаңдар: 1. Мас сив тің бар лық эле ме нт те рінің қосындысын ( S ) та- быңдар. 2. Мас сив тің бар лық эле ме нт те рі нің көбейтіндісін ( P ) та- быңдар. Сұрақтарғажауапберейік Ойланайық,талқылайық Талдап,салыстырайық Дәптергеорындайық АРМАН - ПВ баспасы Все учебники Казахстана на OKULYK.KZ * Книга предоставлена исключительно в образовательных целях согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217 99 Компьютердеорындайық 1. Есеп теу лер дің нә ти же ле рін тек се ріңдер. for i in range(size): S += Array[i] for i in range(size): P1 *= Array[i] 2. CD дискіден осы тақырыпқа сәйкес тапсырманы орындаңдар. Ойбөлісейік Сабақта не білдіңдер? Не үйрендіңдер? Өз ойларыңды достарыңмен бөлісіңдер, алған жаңа білімдеріңді күнделікті өмірде қандай жағдайда қолдануға болады? Неге назар ау- дару қажет? Үйтапсырмасы Array қызметші сөзін пайдаланып, массив эле мент- терімен бірнеше амал орындаңдар: 1. Мас сив тің оң эле ме нт те рі нің ( S ) қо сын ды сын та бы ңдар. 2. Мас сив тің те ріс эле ме нт те рі нің ( P ) кө бей тін ді сін табыңдар. Компьютердеорындайық Ойбөлісейік Үйтапсырмасы АРМАН - ПВ баспасы Все учебники Казахстана на OKULYK.KZ * Книга предоставлена исключительно в образовательных целях согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217 100 § 20. Прак ти кум. Эле ме нт тер дің ор нын ау ыс ты ру Массив элементтерінің орнын ауыстыру алгоритмін қарас- тырайық. Ол үшін бірінші айнымалы мәнін уақытша жылжы- татын айнымалы ұяшықты (буфер) пайдалану керек. Содан кейін бірінші айнымалы мен екінші айнымалы мәнін араласты- рамыз. Ал аралықтағы бірінші айнымалының сақталған мәні екінші айнымалыға ауысады. Бұл рәсім кесте ретінде мынадай түрде жазылады: 7 –5 9 1 0 –2 4 3 6 Buf 8 0 2 3 4 5 6 7 8 9 1 buf=a[0] a[0]=a[1] a[1]=buf –5 7 9 1 0 –2 4 3 6 8 0 2 3 4 5 6 7 8 9 1 1-тап сыр ма. Х массивіндегі жұп индексті элемент пен тақ индексті элементтің орындары ауысатындай етіп, оларды керісінше орналастырып, кейін у массивіне әкеліп қойыңдар. import array as arr x = arr.array('i') print("x:", end="") n = 10 x = input().split()[:n] y=x for i in range(10): if i 2 == 0: c = x[i] x[i]=x[i+1] x[i+1]=c y[i] = x[i] АРМАН - ПВ баспасы Все учебники Казахстана на OKULYK.KZ * Книга предоставлена исключительно в образовательных целях согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217 101 print("y:", end="") for i in range(len(y)): print(y[i], end=" ") Программа нәтижесі ( 18-су рет ) : ============== RESTART: C:\Users\Admin\Documents\123.ру ============== х: 7 1 8 2 9 3 6 4 9 5 у: 1 7 2 8 3 9 4 6 5 9 >>> 18-су рет. Прог рам ма нә ти же сі 2-тап сыр ма. Бе ріл ген мас сив те гі ең үлкен және ең кіші ( max жә не min ) мән де рді ау ыс ты рың дар. import array as arr x = arr.array('i') print("x=", end="") n = 10 x = input().split()[:n] max = x[0] min = x[0] for i in range(len(x)): if x[i] > max: max = x[i] elif x[i] < min: min = x[i] imax=x.index(max) imin=x.index(min) print("Max: ", max, "Index of max element:", imax) print("Min: ", min, "Index of min element:", imin) b = x[imin] x[imin] = x[imax] x[imax] = b for i in range(len(x)): print(x[i],end=' ') print() АРМАН - ПВ баспасы Все учебники Казахстана на OKULYK.KZ * Книга предоставлена исключительно в образовательных целях согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217 102 Прог рам ма нә ти же сі ( 19-су рет ) : ============ RESTART: C:\Users\Admin\Documents\max min.ру ============ х=7 8 9 -4 5 6 1 2 3 0 Max: 9 Index of max element: 2 Min: -4 Index of min element: 3 7 8 -4 9 5 6 1 2 3 0 >>> 19-су рет. Прог рам ма нә ти же сі 3-тап сыр ма. n элементтері бар сандық мәндердің бірөлшемді массиві берілген. Массив элементтерін айналдыра оңға қарай жылжыту керек: А[1] → А[2]; А[2] → А[3]; ... А[n] → А[1] import random n=random.randint(1,20) arr=[random.randint(0,100) for i in range(n)] print(arr) for i in range(n): arr[-i], arr[-i-1]=arr[-i-1], arr[-i] arr[0], arr[1]=arr[1], arr[0] print(arr) АРМАН - ПВ баспасы Все учебники Казахстана на OKULYK.KZ * Книга предоставлена исключительно в образовательных целях согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217 103 § 21. Прак ти кум. Массив элементтерін сұ рып тау Массив элементтерін сұрыптауға массивтің элементтерінің өсу немесе кему тәртібімен орналасу жатады. Сұрыптау массивтің элементтерін түрлі әдістермен ауыстыру арқылы жүзеге асырылады. Көпіршікті сұрыптау деп аталатын сұрыптау әдісін қарастырайық (айырбастау әдісі деп те аталады). Python тілінде жазылу алгоритмі мен программалау түрі көрсетіледі. Реттелген массив бастапқы тізбек тұрған жадыда құралады. Бұл әдістің мақсаты – көршілес тұрған элементтерді бір-бірімен салыстыру. Әрбір қадам жаңа жүйеліліктен басталады. Массивтің бірінші элементі екіншісімен салыстырылады, егер олардың арасындағы реттілік бұзылса, орындарын ауыстырамыз. Содан кейін екінші мен үшіншісі, үшінші мен төртіншісі және т.с.с. массивтің соңына дейін салыстырылып, жұптағы реттелмеген элементтердің орындары ауыстырылады. Нәтижесінде бірінші қадамнан кейін ең үлкен (ең кіші эле- мент сұрыптау түріне қарай өсу/кему) элемент массивтің ең соңына жазылады. Әрбір элемент «қалқып» жоғары шығып отырады, сол себепті бұл сұрыптау көпіршікті деп аталады. Келесі қадамда 1-ден N–1-ге, одан кейін 1-ден N–2-ге, осылай соңына дейін тізбек қарастырылады. Әрбір қадамнан соң элементтердің орын ауысқандығын тексеруге болады. Егер жоқ бол са, сұ рып тау аяқ тал ды. 1-тап сыр ма. Pytһon прог рам ма лау ті лін де сұ рып тау ал го- рит мі ен гі зілген: import array as arr #n – лементтер саны n = int(input("Number of elements: ")) mass = arr.array('i') #масс ті толтырамыз for i in range(n): print (i+1, end="-") mass.append(int(input("element: "))) #баста қы масс ті шығару print ("Initial array: ", end=" ") АРМАН - ПВ баспасы Все учебники Казахстана на OKULYK.KZ * Книга предоставлена исключительно в образовательных целях согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217 104 for i in range (len(mass)): print (mass[i], end=" ") print (" n") #масс ті кему ретімен с ры тау for i in range(n): for j in range(n-1): if mass[j] < mass[j+1]: #орын ауыстыру temp = mass[j] mass[j] = mass[j+1] mass[j+1] = temp #с ры талған масс ті шығару print ("Final array: ", end=" ") for i in range(len(mass)): print(mass[i], end=" ") Программа нәтижесі ( 20-су рет ) : 20-су рет. Прог рам ма нә ти же сі Python программалау тілінде өсу реті бойынша сұ рып тау sorted() функциясы арқылы жүзеге асырылады. Тізбектің элементтерін кері тәртіпте көрсету үшін reverse пайдаланылады. Өсу реті бойынша: my_list = [2,6,9,1,3,7,4] a = sorted(my_list) print(a) # [1,2,3,4,6,7,9] АРМАН - ПВ баспасы Все учебники Казахстана на OKULYK.KZ * Книга предоставлена исключительно в образовательных целях согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217 105 Кему реті бойынша: my_list = [2,6,9,1,3,7,4] a = sorted(my_list, reverse = True) print(a) # [9,7,6,4,3,2,1] 2-тап сыр ма. Python программалау тілінің консолдық прог рам масындағы массивті есептеп, нәтижесін көпіршіктеп сұрыптау әдісімен экранға шығарудың үлгісі. import array as arr n = int (input("Number of elements: ")) mass = arr.array('i') for i in range(n): print (i+1, end="-i") mass.append(int(input("element: "))) print("Initial array: ", end=" ") for i in range(n): print(mass[i], end=" ") print(" n") noSwap = True passnum = n-1 while passnum > 0 and noSwap: noSwap = False for i in range(passnum): if mass[i] > mass[i+1]: noSwap = True temp = mass[i] mass[i] = mass[i+1] mass[i+1] = temp passnum = passnum - 1 print("Final array: ", end=" ") for i in range(n): print(mass[i], end=" ") АРМАН - ПВ баспасы Все учебники Казахстана на OKULYK.KZ * Книга предоставлена исключительно в образовательных целях согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217 106 Прог рам ма ның ко дын тал дап кө рейік. Қа жет кі тап ха на- лар ды (1-жол) қо сып, N мас сив те гі эле ме нт тер са нын ен гі зіп жә не N-ді (3-жол) са нап, мас сив құ ра мыз (4-жол), пай да ла ну- шы ға мас сив тің эле ме нт те рін ен гіз іп, мас сив тің эле ме нт те рі не (6–8-жол дар) кө пір шік ті сұ рып тау әді сін орын дай мыз (16–26- жол дар), эк ран да сұ рып тал ған мас сив ті көр се теміз (29–31). Программа төмендегі суретте көрсетілген ( 21-су рет ) : 21-су рет. Прог рам ма нә ти же сі 3-тап сыр ма. Кестеде Нұр-Сұлтаннан Қа зақ стан ның кей бір қа ла ла ры на дей ін гі ара қа шық тық жазылған. Қа ла лар ға де йін гі қа шық тық берілген рет бойынша шығатындай, прог рамма құрыңдар: S={1224, 196, 1505, 426, 276} ҚР қалалары Алматы Қарағанды Шымкент Павлодар Көкшетау S, км 1224 км 196 км 1505 км 426 км 276 км АРМАН - ПВ баспасы Все учебники Казахстана на OKULYK.KZ * Книга предоставлена исключительно в образовательных целях согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217 |