Аударманың Өзекті мәселелері алматы, 2015



Pdf көрінісі
бет26/120
Дата04.09.2022
өлшемі2,17 Mb.
#148709
түріБағдарламасы
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   120
Байланысты:
audarmanyng ozektigi Kulmanov


парақтан аудару
кезінде 
жазылған мәтін алдын ала оқылмай, оны қабылдау барысында 
ауызша аударылады.
Ал, 
абзацты-фразалы аудармада
мәтін тыңдалып немесе 
оқылып болғаннан кейін толығымен емес, әдетте абзацтарға 
немесе фразаларға бөліп-бөліп тәржімеленеді. Аударманың бұл 
түрі бірден-бір қарапайым аударма болып есептеледі, сондықтан 
да аталмыш аударма мәтіннің көлемді үзінділерін есте сақтауды 
қажет етпейді. Абзацты-фразалы аударма монологті, сондай-ақ 
диалогті аудару кезінде қолданылады. 
Біз тоқталатын аударманың келесі бір әмбебап түрі – жазбаша 
аударма. 
Жазбаша аударма
– аудару кезінде мәтін көзбен оқылып, 


48
жазбаша жүргізілетін кәсіби аударманың ең көп тараған түрі. 
Жазбаша аударманың 
көркем аударма
және 
ақпараттық аударма
деген түрлері бар.
Көркем әдебиет
– ерекше күрделі жанр. Бұл жанрдың жазушы 
шеберлігі, әр жазушының өзіндік стилі, даралығы, дарыны, мазмұн 
мен форманы берудегі жазушының қабілеті сияқты алуан түрлі 
мәселелері бар. Көркем әдебиет тілінің өзіне тән ерекшеліктері 
бар. 
Біріншіден
, көркем шығармаларда қолданылмайтын сөздер 
мен сөз тіркестері, фразелогизмдер некен-саяқ. 
Екіншіден
, қай 
жанрда жазылған шығарма болса да, онда тіл арқылы қарым-
қатынас құралдарының барлық түрінің қолданылуында, яғни 
ауызекі сөйлеу тіліне қоса, публицистикалық, ғылыми және ресми 
стильдердің элементтері осы стильде әртүрлі формада ұшырасып 
отырады. 
Үшіншіден
, көркем шығармалардың басты міндеті – 
эстетикалық тәрбие беретіндігінде, яғни көркем шығармада сөздің 
эстетикалық қуаты, сөздің бейнелілігі маңызды мәнге ие. 
Жоғарыда сараланып берілген көркем әдебиет стилінің 
белгілері аударма әдебиетке де тән. 
Көркем аударма – көркем шығармашылықтың түрі. Аудармашы 
өзінің дүниетанымына, көркемдік-эстетикалық талғамына сай 
аударуға таңдап алған шығармадағы көркемдік шындықты форма 
мен мазмұн бірлігін сақтау арқылы жеткізеді. Көркем аудармада 
түпнұсқаның эстетикалық құндылығы зор. Көркем аударма – 
психологиялық процеспен жүзеге асатын шығармашылық өнер. 
Мұнда психологиялық процес шығармашылық процеспен тікелей 
ұштастырыла жүргізіледі. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   120




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет