2022-2023 ОҚу жылында қазақстан республикасының орта білім беру ұйымдарында

192 
Орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру 
ұйымдары үшін білім алушылардың үлгеріміне ағымдағы бақылауды, оларды 
аралық және қорытынды аттестаттауды өткізудің үлгілік қағидаларына сәйкес 7-
11-сыныптарда вариативтік компонент есебінен таңдалған «География» пәні 
бойынша жиынтық бағалау өткізілмейді, оқу жылының соңында «есептелінді» 
(«есептелінген жоқ») деген белгі жазылады. 
5.
Оқу пәнінің мазмұнына енгізілген өзгерістер мен толықтыруларына 
сәйкес зертханалық, практикалық және модельдеу жұмыстарының саны 
Білім алушыларды әртүрлі географиялық ақпарат көздерімен, олардың 
ішінен қажетті материалдарды табу, талдау, түсіндіру, бағалау және қойылған 
мақсатқа жету үшін қолдану. Ақпарат көздеріне байланысты жұмыс түрлерін 
ұйымдастыру маңызды болып табылады. 
Оқушылардың білім сапасын арттыру мақсатында танымдық белсенділікті 
жандандыру, оқу материалдарына танымдық қызығушылықты қалыптастыруға 
және дамытуға баса назар аудару қажет. 
Ақпараттық-коммуникативтік технологияны (АКТ) сабақта қолдану 
ұсынылады, бұл оқушылардың танымдық қызығушылығын арттыру арқылы оқу 
сапасына ықпал етеді. АКТ ақпаратты әр түрлі формада беруге мүмкіндік береді: 
тест, графика, аудио, видео, анимация және т.б.; ауқымдық ақпаратты бөліктерге 
бөлу, нәтижесінде оқу материалы оқулық мәтініне қарағанда оңай меңгеріледі. 
Танымдық белсенділікті ынталандыратын, пәнге деген қызығушылықты 
дамытатын, білім сапасын арттыруға ықпал ететін оқытудың әртүрлі әдістеріне, 
құралдары мен формаларына ерекше назар аудару керек.
Осындай оқыту әдістері мен формаларының қатарына картамен жұмыс, 
шығармашылық жұмыс, тірек конспектілерді қолдану, нақты тақырыптар мен 
практикалық жұмыстардан тұратын Өлкетану материалдары негізінде оқу 
материалын саралау, оқулықтардың (оқулық басылымдарының) электрондық 
нысандарын, геоақпараттық жүйелер (ГАЖ) құралдарын, жеке бөлімдерді терең 
зерттеу мақсатында бейнематериалдарды пайдалану ұсынылады. 
6 Үлгілік оқу жоспарының вариативтік компоненті есебінен оқу пәні 
бойынша жүргізілетін элективтік курстардың тақырыптары 
Үлгілік оқу жоспарының вариативтік компоненті есебінен оқу пәні 
бойынша жүргізілетін элективтік курстардың ұсынылатын тақырыптары: 
1.
Туризм географиясы. 
2.
Этногеография. 
3.
Рекреациялық география. 
4.
Топография және картография негіздері. 
5.
Экологиялық география. 
6.
«Киелі-қасиетті жерлер» географиясы (сакральная). 
7.
Гуманитарлық география. 
8.
Қоғамдық география. 
7 Оқу пәні мұғалімдерінің әдістемелік бірлестігінде қарастырылатын 
әдістемелік тақырыптар 

193 
«География» 
пәні 
мұғалімдерінің 
әдістемелік 
бірлестігінде 
қарастырылатын ұсынылатын әдістемелік тақырыптар: 
- «Жас мұғалімдерге арналған тәлімгерлік»; 
- «Дарынды білім алушылармен жұмыс»; 
- «География» пәнін оқыту сапасы және функционалдық сауаттылық»; 
- «География» пәні бойынша зерттеушілік жұмыстарды ұйымдастыру»; 
- 
«Білім алушыларды «География» пәні бойынша сайыстарға, 
конкурстарға дайындау» және т.б. 
 
8 Пәнді оқыту процесінің тәрбиелік әлеуетін арттыру 
«География» пәнін оқыту процесінің тәрбиелік әлеуетін арттыру пәннің 
ерекшеліктеріне байланысты. «География» – табиғи, қоғамдық, әлеуметтік 
нысандарды, құбылыстарды, үдерістерді бірлікте қарастыратын маңызды пән. 
Оқу пәнінің мазмұны «Адам – Табиғат – Қоғам – Мәдениет» жүйесіндегі 
жалпы адамзаттық құндылықтарды игеруге, табиғи байлықтарды, туған өлкені 
тануға; Жер, қоршаған орта, табиғат, оның алуан түрлілігінің себептері, халқы 
және шаруашылық қызметі туралы білімді меңгеруге бағытталған. 
Оқу пәнінің тәрбиелік әлеуетін іске асырудың үш негізгі бағытын атап 
өтетін болсақ: олар - оқу материалының мазмұнын таңдау; сабақтың құрылымын 
жетілдіру; қарым-қатынасты ұйымдастыру. 
Білім беруді жаңғыртудың жетекші идеяларының бірі оның жалпы мәдени 
маңызын күшейту болып табылады, бұл оқу бағдарламасы мазмұнының 
тәрбиелік әлеуетін арттыруға ықпал етеді. Табиғи және ғылыми таным әдісін 
жүзеге асыру кезінде оқушылардың географиялық және экологиялық білімін 
қалыптастыру процесінде табиғатқа эмоционалды және құнды қатынасын, 
биосфераның дамуына жауапкершілік сезімін, планетаның экологиялық әл-
ауқатын тәрбиелеуге ерекше назар аудару керек. Экологиялық проблемаларды 
жаһандық, аймақтық немесе жергілікті деңгейде қарау ұсынылады. 
География сабақтарында оқушылардың табиғи орта объектілеріне 
эстетикалық қатынасы қалыптасады, практикалық экологиялық маңызы бар іс-
әрекеттің тәжірибесі кеңейеді, оның ішінде оқушыларды сабақтан тыс уақытта 
балалардың экологиялық орталықтарының жұмысына, балалардың қоғамдық 
бірлестіктерінің экологиялық бағдарланған ойын бағдарламаларына қосу 
нәтижесінде. 
Жалпы орта білім беру мазмұнында патриотизм және азаматтық 
жауапкершілік, құрмет, ынтымақтастық, Еңбек және шығармашылық, ашықтық, 
өмір бойы білім беру сияқты базалық құндылықтар айқындалған. Оларды егу 
өлкетану компонентін оқыту мазмұнына қосумен тығыз байланысты болуы 
керек. Патриоттық тәрбие міндеттерін шешу аймақтық өлкетануды зерттеуден 
басталуы керек, сабақ барысында пәнаралық байланысты сақтау қажет. 
«География» оқу пәні білім алушыларға әлеуметтік рөл мен болашақ 
мамандықты таңдауға көмектеседі, оқушы тұлғасының жалпы мәдениетін, оның 
сауаттылығын қалыптастыруға үлкен үлес қосады. Пәнді оқу нәтижесінде 
оқушылардың 
бойында 
экологиялық 
қауіпсіздікті 
қамтамасыз 
ету, 
Қазақстанның флорасы мен фаунасын, табиғатын сақтау бойынша практикалық 

194 
міндеттерді өмірде табысты шешуге мүмкіндік беретін іскерліктер мен 
дағдылар, құзыреттер қалыптастырылатын болады. 

жүктеу/скачать 2,28 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: