401 6.9.2. Жүректің көрші ағзаларға қатынасы (синтопиясы) /Ж үректі, ңорш аған ағзал ар м ен то п о гр аф и ял ы ң ң аты н асы н а
сәйкес, оны ң келесі беттерін аж ы р атад ы : алд ы ң ғы беті (
facies a n terior)— төс қ аб ы р гал ы қ (
stern o c o sta lis ), төм енгі беті (
facies in fe rior)— ди аф рагм алы ң (
d ia p h ra g m a tic a ), ар тң ы беті (
facies p o s terior) — ом ы ртң алы ң (
facies v e rte b ra lis\ (6 .1 9 сурет). Ж ү р ек тің
алдыңғы беті (/.
anterior) оң қ а р ы н ш а н ы ң ү л к ен бөлігі мен одан
шығатын өкпе а р тер и ясы н ан , оң ж ү р е к ш е мен он ы ң ң ү л ақ ш а-
сының к іш к ен е бөлігінен, сол ң ар ы н ш ан ы ң ж ің іш к е ж о л ағы н ан
және сол ж аң т ағы ң ү л аң ш а н ы ң ү ш ы н ан тү р ад ы .[А лд ы ң ғы бетін-
де оң ж әне сол ж а қ ң ар ы н ш а арасы н д ағы ш е к а р ад а сол ж а ң тәж
артериясының төм ендейтін тар м ағы (
ra m i descen d en s a. coronaria sinistra) мен ж ү р е к т ің ү л к ен венасы (и.
cordis m a g n a ) өтетін алды ң-
ғы үзы на бойлы ж ү л ге (
su lcu s lo n g itu d in a lis an terib r) болады . Оң
жаң ж үрекш е оң ң ар ы н ш ад ан , оң т ә ж а р тер и ясы өтетін ж ү р е к т ің
тәждік ж үлгесім ен (
su lcu s coronarius cordis) ш ектеледі>
Facies a n terior- дің к іш к е н е бөлігі төстің ар тң ы бетім ен ж эн е IV — V ңабы р-
ға аралы ңтарды ң ал д ы ң ғы бөлігім ен ж а н а с а д ы .\Қ а л ғ а н ж ерін де
ол плевралды ж а п ы р аң ш ал ар ы м ен ж эн е онда о р н ал асқ ан ө кп ен ің
шеттерімен ж аб ы л ған .
Ж үректің артң ы беті (
facies posterior) кеу ден ің ар ты н а бағы т-
талған. Ол сол ж а ң ж ү р е к ш е н ін ар тң ы қ аб ы р ғасы н а н , сол ж а қ
ңарынша ң абы рғасы н ы ң к іш к е н е бөлігінен ң ү р а л ғ а н ^ А р т ң ы бе-
тіне (
facies posterior)- ғ а ар тң ы кеуде ар ал ы ң а ғзал а р ы ж ан аса-
Ды: өңеш, төм ендейтін аорта, кезбе нерртер. Ж ү р ек сай ы (
su lcu s cordis) ж ү р екш елер мен қ а р ы н ш а л а р арасы н д ағы ш е к а р а болы п
табылады.
S u lc u s co rd is-те sin u s coronarius пен
ra m i horiso n ta les a. coronaria sin istra ор н ал асқан .
Facies in ferio r д и аф р агм аға ж ан аса-
ды. Диаф рагма —бауы рды ң сол ж а қ бөлігі мен асң азан д ы ж ү р ек -
тен шектеп түрады . ^К үректің төм енгі бетінің көбісі сол ж а к ка-
рыншадан, аздап оң қ ар ы н ш ад ан ж ән е төм енгі ңуы с вена қ ү я т ы н
жердегі оң ж ү р ек ш е бөлігінен ң ү р ал ған . Төм енгі бетінде
ra m u s descendens a. coronaria d e x tr a мен
a. coronaria cordis s in istra - н ы ң
соңғы бөлігі ж атат ы н
su lcu s lo n g itu d in a lis p o sterio r болады . Ж ү р ек
өзін ңорш аған агзал ар д ы ң бір ң ал ы п ты қ ы сы м ы м ен бекітілген
(әсіресе, өкпе мен ди аф рагм а). Б ү д ан басқа ір і там ы р л ар да бекіту-
ші ңызмет а т ң а р а д ы д Ж ү р е к т ің п іш ін і мен о рн аласу ер ек ш ел ік -
тері, көп ж а ғ д а й л а р д а ^ е у д е ң у ы сы н ы ң түрін е сәй кес келедіД К ең
және ңы сқа кеуде қ у ы сты адам дарда ж о ғар ғы ап ер ту р а ф ронтал-
ды бағытта со зы л ы ң қы орналасса, ж ү р е к орн аласуы көлденең-
ге ж ақы ндайды . А л тар ж ән е ү зы н кеуде ң у ы сты л ар д а, ж о ғар ғы
апертура ж ан -ж ағы н ан ң ы сы л ы ң қ ы болғанда, ж ү р е к орналасуы
402 6 бөлім. Кеуденің клиникалық анатомиясы
вертикалды ж а ғд ай ға ж аң ы н д ай д ы . Ж ү р е к т ің оң ж ән е сол ж а ң қа-
р ы н ш алар ы н ы ң іш к і ң үр ы лы сы 6 .2 0 , 6.21 суреттерде к ел тір іл ген .
6.9.3.