6.10.1. Аорта
Кеуде ңорабы нда ао р тан ы ң ү ш бөлігі орн аласң ан :
1) өрлейтін аорта;
2) аорта доғасы ;
3) аортаны ң төм ендейтін к еу д ел ік бөлігі.
Клиникалық анатомия
407
Кеуде ар ал ы қ ты ң алд ы н д а өрлейтін аорта мен аорта доғасы ор-
наласңан. Ө рлейтін аорта
(pars a scendens a o rta e
) п ер и к ар д іш інде
жатады. Ол сол қар ы н ш ад ан басталады .
Скелетотопия.
А ортаны ң бүл бөлігі төс сүйегіне п р о ек ц и я л ан а-
ды:
— басталатын ж ер і (сагасы )— сол ж а қ III ң аб ы р ға а р а л ы қ дең-
гейінде;
— аорта доғасы на өтетін ж ер — II төс-қабы рға буы ны деңгейінде.
Синтопия.
Ө рлейтін болік ү зы н д ы ғы 5 — 6 см, он ы ң басталаты н
жері алды нан ж ән е сол ж а гы н а н —өкпе бағаны м ен ж аб ы л ган , оң
жағынан — ж ү р е к тің оң ж а қ ң ү л ақ ш а с ы ж а у ы п түрады . А о р тан ы ң
артында — оң ж а қ өкпе а р тер и я ж эн е одан сәл ж о ғар ы — оң ж а ң
үлкен бронх орналасңан.
Аорта д о ғасы н ы ң си н то п и ясы . А орта доғасы н ы ң о р таң гы бө-
лігінің алды ай ы р ш а безбен ж ән е ж о ғар гы алды л и м ф а түйінде-
рімен ж абы лган . А рты н да к е ң ір д е к , өң еш , кеуде өзегі ж ән е сол
жаң көмей нерві орн аласң ан
(6 .2 4 с у р е т ).
А орта догасы н ы ң анев-
ризмасы кезінде, ан евр и зм ал ы ң қ а п ты ң солң ы лд ауы к ең ір д ек пен
көмейге соғады (көм ей дің со лң ы лд ауы , Х и л л сим птом ы ). А орта
доғасының ж о ғар ғы ж ән е алд ы н ан сол ж а қ иы ң-бас венасы отеді,
ал астынан — өкпе баган ы н ы ң б и ф у р к ац и ясы ж ән е сол ж а қ ү л к ен
бронх өтеді. А орта доғасы ны ң алд ы н ан сол ж а қ кезбе нерв (оны ң
тармағы — сол ж а ң ң ай тар м а көм ей нерві) аорта доғасы н асты н ан
артқа қар ай ай н ал ы п өтеді. А орта догасы аневр и зм асы кезін д е
қайтарма көм ей нерві аорта доғасы асты м ен сол ж а қ өкпе тү б ір ін ің
арасында қ ы сы л ы п , аф он и я дам уы м ү м к ін /А о р т а доғасы а л д ы н
да, сол ж аң кезбе нервтен сы р тң ар ы сол ж а қ д и аф р агм алд ы нерв
бағаны өтеді. А орта доғасы н ж а н -ж ағ ы н а н с и м п а т и к а л ы қ баган-
дар, кезбе нервтер ж эн е ди аф р агм алд ы нервтер қ о р ш ап , ж ү р е к өрі-
мін ңүрайды . Осы өрім ге блокада ж ү р гізу ү ш ін , н овокаи н ды аорта
доғасының ортасы , п леврасы ж о қ бөлігіне, төстегі тр е п ан а ц и я л ы ң
тесік арқы лы (Ю. Ю. Д ж ан ел и д зе әдісі) нем есе төстің м ойы нды -
рық ойығы ар қ ы л ы — ретростерналды ү л п аға ен гізу к е р ек . Д орта
доғасынан оңнан солға қ а р ай — и ы қ — бас б аған ы , сол ж а ң ж а л п ы
үйңы артерия ж ән е сол ж а қ бүғана ар тер и ясы б асталады . Т армаң-
тар саны 120 вариан тты болуы м ү м к ін . О сыны ан ги о гр аф и я, эх о г
рафия ж асаган да ж эн е «брахиоцеф алды а р тер и я л а р синдром ы н»
(Такаясу синдромы ) оп ерати вті ем дегенде ескеру қ а ж е т . Б ү л си н
дром аорта догасы мен одан ш ы ң ң ан тар м аң т ар д ы ң атеросклероз-
дың зақы м дан уы на б айланы сты болады .
408
6 бөлім. Кеуденің клиникалық анатомиясы
Достарыңызбен бөлісу: |