Т. Н. Ер ме ко ва, Д. Ж. Рыс құл бек, Р. Н. Мұ на саева 10 ар ма н

166
Де ис
1.
Қай тала ма қос сөз бен қо сар ла ма қос сөз дер ара лы ғы на дефис 
қой ыла ды: 
ау ыл­ай мақ, ту ған­ту ыс, қай та­қай та, шоқ­шоқ
т.б.
2. Кү шейт пе лі шы рай жасайтын кү шейт кіш бу ын нан кей ін дефис қо­
йыла ды: 
қып­қы зыл, әп­әсем, жап­жақ сы
т.б. 
Ескерту
.
Ақ, көк
сөз де рі не кү шейт кіш бу ын үс тел ген де, де фис 
қойыл май ды: 
ап пақ, көк пең бек 
(
ап­ақ, көп­көк 
емес) т.б.
3.
Рет тік сан есім араб циф ры мен бе ріл се, одан кей ін ке ле тін зат 
есім нің ал ды нан де фис қой ыла ды: 
­сы нып, ­қа бат, ­орын
т.б. 
Ескерту
. 
Сан есім рим цифр ла ры мен бе ріл се, де фис қой ыл май­
ды: 
 ға сыр, сес сия
т.б.
4.
Сан есім цифрмен жазылып, оған сеп тік жал ғау ла ры жал ған са, 
ара сы на де фис қой ыла ды: 
­ке ­ті қос са, 2 ­ны 2­ге бөл се
т.б.
5.
Топ тау, бол жал дық сан есім дер дің арасына де фис қо йыла ды: 
ал­
ты­ал ты дан, екі­екі ден, екі­үш тер де, отыз­қы рық тар да
т.б.
6.
Бас қы әріп тү рін де қыс қар ған сөз ден кей ін жал ға на тын қо сым ша­
ның ал ды на дефис қой ыла ды: 
ҚазҰ ­ға, БҰҰ­дан
т.б.
7.
Ше тел дік ком па ния не ме се ше тел дік тау ар (өз ге тіл дің әріп те рі­
мен жа зыл ған) атау ла ры нан кей ін қо сым ша жал ған ған да, де фис 
қойыла ды: 
і ­ға, 
­ден
т.б.
8.
Тех ни ка мар ка ла рынан кей ін қо сым ша жал ған са, арасына де фис 
қой ыла ды: 
Т ­
­ті, ДТ­ ­пен
т.б.
9.
зын дық, сал мақ т.б. өл шем дер қыс қар ты лып бе ріл се, жал ға на тын 
қо сым ша ның ал ды нан де фис қой ыла ды: 
см­дей, кг­нан, 
­қа
т.б.
10. Ны сан ре тін де қол да ныл ған же ке әріп не ме се қо сым ша дан кей ін 
де фис қой ыла ды: 
ә­нің сөз со ңын да кел мей ті ні, а­дан бас тала­
тын сөз дер
т.б.
11.
Араб ті лі нен ен ген 
әл
ар тик лі нен кей ін де фис қой ыла ды: 
Әбу На­
сыр әл­ а ра би, Әбу ай хан әл­Би ру ни
т.б.
12.
­мыс, ­ақ, ­ау, ­ай
де меу лік шы лау ла ры нан бұ рын де фис қойыла­
ды: 
ке ліп ті­мыс, ай та ды­ақ, сен­ақ, сәу лем­ау, қал қам­ай
т.б.
13. Есім ше тұл ға ла ры нан кей ін ке ле тін 
­ды ­ді
шылау ла ры ның ал ды­
нан де фис қой ыла ды: 
ке ле тін­ді, ба ра тын­ды
т.б.
14.
Қо сым ша лар же ке­да ра қол да ныл ған да ал ды нан де фис қой ыла­
ды: ­
лар ­лер жал ғауы, ­ын ­ін қо сым ша сы, ­лы ­лі жұр на ғы
т.б.
15.
Сөз жол ға сый май қал ған кез де та сы мал дау үшін де фис қойы ла­
ды. (Оқулықтағы тасымалдарды қараңдар). 

жүктеу/скачать 10,31 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: