19
4.
Тың да лым мә ті ні бой ын ша «Мағ жан қан дай ақын?» де ген сұ рақ қа
өз ой ла рың ды жа зың дар. Жұбыңмен ауысып, мәтінге ло ги ка лық
және стильдік тү зе ту лер ен гі зіп, ре дак ция лаң дар.
Дау ыс ты және дау ыс сыз дыбыстар дың жа зы луы
Жа лаң дау ыс ты лар: а, ә, е, о, ө, ұ, ү, ы, і, . Қо сын ды әріптер: (йо),
и (ый, ій), у (ұу, үу), ю (йұу, йүу), я (йа). Бар лық бу ын дар да жа зы ла тын
әріп тер: а, е, ы, і. Бу ын тал ғай тын әріп тер: ә, о, ө, ұ, ү. Олар бі рік кен
сөз дер мен қос сөз дер дің екін ші сы ңар ла ры ның бас қы бу ын да рын да
жа зы ла ды:
дә рідәр мек, Есе нә лі, Қы зы лор да, жөнжо сық, өтемө те,
бас құр, кеш құ рым, бүр сі гү ні.
Сөз дің ба сын да, ор та сын да жә не орыс ті лі нен ен ген сөз дер дің
со ңын да жа зы ла тын әріп тер: б, в, г, д. Сөз дің бар лық ше нін де (ба сы,
ор та сы, со ңы) жа зы ла тын әріп тер: ж, з, к, қ, л, м, н, п, р, с, т, ф, х, ,
ш. Тек дау ыс ты лар дан кей ін жа зы ла тын әріп тер: й, ң әр іптері сөз дің
ор та сын да жә не со ңын да; ал ғ әр пі сөз дің ба сын да жә не ор та сын да
ға на ке ле ді. Кір ме сөз дер де жа зы ла тын әріп тер: ф, ц, , .
5.
Бе ріл ген сөз дер дің соң ғы бу ын да рын да ұ, ү, ө ды быс та ры ай тыл ға-
ны мен, жа зыл мау се бе бін тү сін ді рің дер.
Байт ұр сы нұлы, жұ ды рық, жау ын, жұ лын, құ лын, құ рық,
бө ре не, дөң ге лек, түл кі, бұ ғы, жау ырын, қау ын, ғұ мыр, дом-
бы ра, дү кен, дү ние, жұл дыз, жұ мыс, кө бік, кө гер шін, кө жек,
кө де, қо ңы рау, мүй із, мой ын, мұ қи ят, мұ хит, өлең, өрік,
өсек, са мау ыр, со ғым, су ыр, тө се ніш.
6.
Көп нүк те нің ор ны на һ, х, ф, ц, ч, щ әріп те рі нің бі рін қой ып, жат-
ты ғу ды кө ші рің дер.
Ба...адүр, гау...ар, жау...ар, жи...аз, жи...ан гер, кан... -
лер, кон...ерт, кра...мал, а...ы, қа...ар, қа...ар ман, қол...ат,
ма...аб бат, ме...аник, ме...нат, мұ...ит, па...ос, пе ри...раз,
пла...карт, про...ес сор, про...есс, ре...ерат, ру...аният, тұ...ы,
са...на, сая ...ат, сұ...бат, та ри..., ша...ар.
Достарыңызбен бөлісу: