Аман абасилов әлеуметтік лингвистика
әлеуметтік лингвистиканың
жүктеу/скачать 2,06 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 1.1 Әлеуметтік лингвистиканың танымдық аппараты
|
әлеуметтік лингвистиканың зерттеу ая- сын көрсетеді. Жоғарыда айтып өткеніміздей, әлеуметтік лингви- стика тілдің ішкі құрылымын зерттемейді, бірақ көптеген тілдік элеметтердің қоғамның әлеуметтік құрылымындағы элементтер- мен шартты байланыстарын қарастырады. Жалпы тіл қоғамда белгілі бір әлеуметтік құрылымдарға ие бола отырып, қаншалықты қызмет етсе, тілді әлеуметтік контексте зерттейтін әлеуметтік лингвистика ғылымы туралы да соншалықты айтуға болады. 1.1 Әлеуметтік лингвистиканың танымдық аппараты Жоғарыда баяндағанымыздай, әлеуметтік лингвистика-ның нені зерттейтіндігін біршама қарапайым мысалдар негізінде түсіндіруге талпындық. Енді оның өзіндік танымдық аппараты мен нақтылы зерттеу нысанасы жөнінде кеңірек түсінік берейік. 13 Тіл білімінде әлеуметтік лингвистикалық бағыттың пайда бо- луынан бастап, бүгінге дейін ол түрліше атауға ие болып келді: бірде «тіл социологиясы» деп аталса, енді бірде «социологиялық лингвистика», «лингвистикалық социология» және т.б. болып атал- ды. Бұл термин-атауларды кейбір ғалымдар әлеуметтік лингвисти- кадан бөліп қарастырады. Әлеуметтік лингвистика тілді қолданудағы әлеуметтік өз- герістерді зерттеумен шұғылданса, тілді сақтау, бір тілден екінші тілге ауысу, тілдік жоспарлау т.б. байланысты болатын әлеуметтік- үлгілік бағдарларды өз алдына ғылыми бағыт тіл социология- сы зерттейді дейді Д.Фишман. Әлеуметтік лингвистика бүтіннің бөлшегі ретінде тіл социологиясына жатады; тіл соиологиясы әлеуметтанушының көзқарасы тұрғысынан тіл мен қоғамның өзара қатынастарын зерттейтін әлеуметтік пән деп тұжырымдайды Р.Гроссе мен А.Нойберт. Қалай дегенмен тіл білімінің өзіндік бір бағыты болып табы- латын саланы атауда «әлеуметтік лингвистика», жүктеу/скачать 2,06 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|