22 Аурулардың аяқталуы мен салдарлары. Сауығу — науқас адамның бҧзылған ағзалары мен тіндерінің қҧрылымы мен әрекеттерінің және қоршаған ортаның ықпалдарына сәйкес оның бейімделу мҥмкіншіліктерінің қалпына келуі. Ересек адам ҥшін сауығудың белгісі болып, онын еңбекке оралуы есептеледі. Бҧл жағынан оны реабилитация (лат. ге - қайтадан,
аbilitas - жарамдық) - қайтадан еңбекке жарамдық дейді.
Сауығу дерттің кері дамуы емес, дерттен кейінгі
адамның сапалық жаңа жағдайы, сыртқы ортаға қатынасының
жаңа тҥрі. Мәселен, жҧқпалы аурудан жазылған адамның
денесінде
иммундық
бейімделістік
қабілеті
ӛзгерген
болады, арнайы ӛндірілген антиденелер мен сезімталдығы
кӛтерілген жасушалар кӛп уақытқа дейін сақталады.
САУЫҒУДЫҢ ЖОЛДАРЫ. ●
жедел,
тҧрақсыз,
«апаттық»
қорғану-бейімделу
серпілістердің қатысуымен;
● салыстырмалы тҧрақты қорғану-икемделу тетіктерінің
қатысуымен;
● ҧзақ сақталатын тҧрақты тетіктердің қатысуымен.
Бҧлар жҥйкелік және гуморалдық жолдармен реттелінеді.
Жедел — қорғану-бейімделу серпілістер болып, негізінен
зиянды
заттарды
аластайтын
организмнің
қорғаныстық
рефлекстері (қҧсу, тҥшкіру, сілекей, шырыш шығару т. б.)
есептеледі.
Сонымен
қатар,
бҧл
серпілістерге
ауыртпалықтар
(стресс)
кездеріндегі
адреналин
мен
глюкокортикоидтардың
ӛндіріліп
шығарылуы,
артериялық
қысымды, қанның және тіндердің осмостық қысымын, қандағы
қанттың деңгейін т. б. қатаң «константалар» деп аталатын
Созылмалы түрге айналуы биологиялық ӛлім сауығу толық