367
● әйгіленімсіз (инкубациялық) саты;
● хабаршы (продромалық) саты;
● айқындалу сатысы;
● аяқталу сатысы.
Жҧқпа жҧққаннан кейін алғашқы ауру белгілерінің пайда
болуына дейінгі кезеңді
әйгіленімсіз сатысы
дейді. Оның
ҧзақтығы бірнеше сағаттан (жіті ішек жҧқпаларында) бірнеше
жылдарға дейін (ЖИТС) созылады. Бҧл кезде аурудың ешбір
белгіісі байқалмайды. Әйгіленімсіз сатысында микробтардың
организмнің ішкі ортасына бейімделуі, белгілі ағзалар мен
тіндерге
жинақталып,
ӛсіп-ӛнуі
болады.
Организмнің
қорғаныстық кҥштері жҧмылдырылады.
Хабаршы сатысында
аурудың жалпылама бейспецификалық
(әлсіздік, дене қызымы кӛтерілуі, бас ауыруы, ҧйқы
бҧзылуы, бҧлшықеттердің сырқырауы т.с.с.) белгілері пайда
болады. Дамыған ауруға тән белгілер әлі байқалмайды. Бҧл
саты барлық аурулар кездерінде болмауы да мҥмкін. Бҧл
кезде
микробтардың
ӛсіп-ӛнуі,
олардың
жасушаларды
бҥліндіретін
ықпалдарымен
қабаттасады.
Организмнің
бейспецификалық
тӛзімділік
тетіктері
іске
қосылады.
Эндогендік
пирогендердің
әсерлерінен
қызба
дамиды,
қабынудың
жіті
фазасының
нәруыздары
тҥзіледі.
Тӛзімділіктің спецификалық тетіктері жҧмылдырыла бастайды.
Айқындалу сатысында
аурудың барлық
әйгіленімдері
айқындалады. Ағзалар мен тіндердің бҥліністері болады.
Ауру науқастың сауығуымен, дерттің созылмалы тҥрге
ауысуымен немесе адамның ӛлімімен аяқталады.
Жҧқпалы аурудың дамуы әрдайым организмнің қорғаныстық
кҥштерінің
жҧмылдырылуымен
қабаттасады.
Олар
дерт
туындатқан микробты тауып, жоюға немесе аластауға, ауру
кезінде
пайда
болған
қҧрылымдық
және
функциялық
бҧзылыстарды қалпына келтіруге бағытталады.
Достарыңызбен бөлісу: