Микроскоптың мүмкіндігін сипаттайтын екі негізгі көрсеткіш: 1. Жалпы ұлғайту мүмкіндігі – микроскопта бейнеленген объектінің
жазықтықтағы кӛлемі мен осы объектінің нақты кӛлемінің арақатысы. Жарық
сәулелі микроскоптың жалпы ұлғайту мүмкіндігі 2500 есе, ал пайдалы
ұлғайту мүмкіндігі (гистологиялық объектінің құрылысын анық кӛру) 1500
еседен аспайды.
2. Анық кӛрсету мүмкіндігі – объектідегі екі нүктенің ең аз
арақашықтықта жеке кӛрінулері. Микроскоптың объектіні ұлғайтып, анық
кӛрсету мүмкіндігі - маңызды кӛрсеткіші. Оны мына формула бойынша
есептейді:
d=
/2 ,
d - объектідегі нүктелердің анық жеке кӛрініс беру
қашықтығы,
-толқын ұзындығы.
І.3 Жарық сәулелі микроскоппен зерттеу түрлері 1 .
Жарық сәулесімен стандартты микроскоптау - гистологиялық
объектілерге сәулені бағыттап түсіру кезінде, жарық спектірінің кӛрінетін
бӛлімі ғана қолданылады. Оның ұзындығы орташа 0,4 мкм, яғни жарық
сәулелі микроскоптың анық кӛрсету мүмкіндігі шамамен 0,2 мкм тең.
Сондықтан, жалпы ұлғайту мүмкіндігі 2500 есе (пайдалы үлкейту мүмкіндігі
- 1500 есе, 8
сурет).
МБР-I микроскопының негiзгi бөлiктерi: механикалық, оптикалық және
жарық түсiргiш.
Механикалық бөлiгiне штатив, зат үстелі, тубус, револьвер,
макро- және микровинттер жатады.
Оптикалық бөлiгi окуляр ( х7, х10, х15)
мен обьективтен (х8, х40, х90) тұрады.
Жарық түсiргiш бөлiгіне айна,
конденсор және диафрагма кіреді (8 сурет).
21
МБР-I микроскобымен жҧмыс iстеу ережелерi 1. Микроскоптың штативiн ӛзiне, ал зат үстелшесін қарсы жаққа қаратып
қою.
2. Әр қашанда микроскоппен зерттеудi