1.Жарық бөлігі-Пішіні конустәрізді, ол бүйректің милы затынан қыртысты затқа
сәулеленіп орналасқан, қыртысты заттың сәулелі бөлігін(pars radiata) құрайды.
2.Қою бөлігі-бүктелген бөлік(pars convulata)
Милы зат(
medulla renalis)- бір-бірінен бүйрек бағаналары арқылы шектелген. Пішіні-
пирамида тәрізді,саны-10-15. Милы заттың негізі(basis pyramidis) және ұшынын бірігуінен
пайда болған бүртігі(papillae renalis) ажыратылады.
Бүйректің үлесшесі (lobulus renis), және сегменті (segmentum renis):
бүйрек үлесшесі (lobulus renis) немесе қыртыстық үлесше (lobulus corticalis) – қыртысты
заттың бүктелген (pars convoluta) және сәулелі бөліктерінен (pars radiata) түзіледі;
-бүйрек үлесі (lobus renis) – пирамидамен (және оған сәйкес жатқан қыртысты затпен
және қыртыстық үлесшемен (lobulus corticalis) түзілген;
-бүйрек сегменті(segmentum renis)- бүйректің 2-3 үлестерінен түзіледі. Ол артериялардың
тармақталу ерекшелігіне қарай орналасады:
-жоғарғы сегмент(segmentum superiorius)
-жоғарғы алдыңғы сегмент (segmentum superiorius anterius)
-төменгі алдыңғы сегмент (segmentum inferius anterius)
-төменгі сегмент (segmentum inferius)
-артқы сегмент(segmentum posterius)
Жалпы айтқанда, қыртысты заттың сәулелі бөлігі(pars radiata) мен бүктелген бөлігі (pars
convulata) үлесшені, үлесше мен пирамида және қыртысты зат үлесті, 2-3 үлестер
сегментті, ал сегмент бүйректі құрайды.
Бүйректің құрылымдық-фунционалдық бірлігі- Нефрон(nephron)
-Бүйрек түтішелері мен қан капиллярлар шумағы нефронның негізін түзеді.
-Нефронның қызметі: біріншілік ( алғашқы ) несептің түзілуі және екіншілік ( ақырғы )
несептің түзілуі .Біріншілік несептің түзілуі бүйрек түтікшелерінің бастапқы бөлігі
Шумлянский - Боумен капсуласында жүреді . Қанның құрамындағы заттектер қан
капиллярларынан бүйрек түтікшелерінің бастапқы бөлігі шумақ капсуласының қуысына
абсорбция және фильтрациялық жолдармен өтіп біріншілік ( алғашқы ) несеп түзіледі (
біріншілік несептің құрамы қан плазмасының құрамына ұқсас ) . Бүйрек түтікшелерінің
қалған үлестерінің бойында , яғни бүйрек түтікшелеріндегі біріншілік несептен су және
кейбір қоректік заттектер түтікшелерді сыртынан жатқан қан капиллярларына кері
сіңіріледі,нәтижесінде екіншілік(ақырғы) несеп түзіледі.
-Әр бүйректе 1млн-ға жуық нефрон болады, олардың жиынтығы бүйректің негізгі
массасын құрайды.
Достарыңызбен бөлісу: