Қазақстан республикасы бiлiм және ғылым министрлiгi республикалық Ғылыми-педагогикалық кiтапхана


 жыл  1861-1918  .  Алекторов Александр Ефимович



жүктеу/скачать 2,59 Mb.
Pdf көрінісі
бет271/284
Дата07.01.2023
өлшемі2,59 Mb.
#165118
1   ...   267   268   269   270   271   272   273   274   ...   284
Байланысты:
аза стан республикасы бiлiм ж не ылым министрлiгi республикалы

155 жыл

1861-1918

. 
Алекторов Александр Ефимович 
Орынбор педагогикалық институтын 
бiтiрген. 1882 ж. Торғайға келгеннен бастап, халық ағарту саласында қызмет 
iстеген. Бөкей ордасында, Ақмола, Семей, Гурьев 

қазiргi Атырау

облыстарында халық училищелерiнiң директоры, инспекторы бола жүрiп, 
қазақ халқының тарихы, тұрмыс-салты, ауыз әдебиетi, тiлi жөнiнде көптеген 
зерттеу, жинау жұмыстарын жүргiзген. Барлығы 100 ден а са еңек жазып 
қалдырған. 1896 ж. ел аузынан «Қобыланды» жырын жазып алған. Аса құнды 
еңбектерiнiң бiрi – «Қырғыздар туралы кiтаптар, журналдар мен газеттердегi 
мақалалар мен хабарлардың көрсеткiшi» 

1900

. 
Ол туралы

 
Алекторов Александр Ефимович 
//Қазақстан: Ұлттық энциклопедия. Т.1. 
– Алматы

«Қазақ энциклопедиясының» Бас редакциясы, 1998. – 266 б. 
Алекторов Александр Ефимович
//Казақ ССР. Қысқаша энциклопедия. 
Т.3. - Алматы, 1988. – 66 б. 
Алекторов Александр 
Ефимович
//Қазақ тiлi: Энциклопедия. 
Алматы

Қазақстан даму институты, 1998. – 16 б. 
Алекторов Александр Ефимович
//Абай: Энциклопедия. – Алматы

Атамұра, 1995. – 79 б. 
Байқадамова Г.
А.Е.Алекторов және қазақ зиялылары / Г. Байқадамова 
// Ақиқат. - 2010. - № 11. - 103-106 б. 
Ақын, публицист, ұстаз, дiни қайраткер 
Ғұмар (Омар)
Қарашевтың 
туғанына 
140 жыл
(1876-12.04.1921). 
Қарашев Ғұмар (Омар)
1876 жылы 

кейбiр деректерде 1875 жыл деп 
берiлген

бұрынғы Бөкей ордасы Қырыққұдық деген жерде туған. Әкесiнен 
жастай жетiм қалып, ағаларының көмегiмен мұсылманша оқиды. Зерек 
шәкiрт имандылық жолына бет бұрып, мүрид те болған. Казталовка 
ауданының Тiленшi деген жерiнде указной молда болып, медреседе дәрiс 
бередi, онда жәдидше сабақ жүргiзедi. Осы кездерi бiлiмдар ақын Шәңгерей 
Бөкеевпен танысып, оның қамқорлығымен, ел аузынан жинаған әдеби 
мұраларды құрастырып, «Шайыр», «Көксiлдер» атты екi жинақ жариялайды. 
1911 ж. «Бала тұлпар», «Қарлығаш», «Тумыш»,1914 ж. «Аға тұлпар»,1918 
ж. «Тұрымтай» деп аталатын бес поэзиялық, 1910 ж шыққан «Ойға келген 

219 
пiкiрлерiм», 1911 ж. «Өрнек», 1913 ж. «Бәдел хажы» дейтiн үш зерттеу 
кiтабы жарық көрген. 
Ғұмар қазақ, орыс тiлдерiнде шыққан «Қазақстан» (1911-1913) газетi мен 
«Айқап» (1911-1913) журналының тұрақты авторларының бiрi болған. 
«Мұғалiм» (1919) журналын шығаруға қосқан үлесi мен ондағы ғылыми 
еңбектерi өз алдына бiр төбе. 
Ол 
«Педагогика» атты еңбегiнде жұртты Аристотель, Сократ, 
Ж.Ж.Руссоның тәлiмдiк идеяларымен таныстырады. Оқыту, тәрбие 
жұмысының тарихи негiздерiне көз жүгiрте отырып, бұларды байыппен 
жүргiзу қажеттiлiгiне назар аударады. 
Оның 
өлеңдерi тап қайшылығының шиеленiсуiн, шектен тыс 
қанаушылық пен теңсiздiктi, халық санасының ояна бастауын, мәдени 
дамуды шыншылдықпен бейнелейдi, сонымен қатар халықты өнер, бiлiмге 
шақырады. 
Ғұмар Қараш шығармалары мектеп оқулықтарында, орыс тiлiнде 1958 ж. 
жарық көрген «Қазақ поэзиясының антологиясы», 1978 ж. шыққан 
«Қазақстан ақындары» және қазақ тiлiнде 1994 ж. жарық көрген «Замана» 
жинағында және мерзiмдi баспасөз беттерiнде жарияланған 

жүктеу/скачать 2,59 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   267   268   269   270   271   272   273   274   ...   284



©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз
    Басты бет