Доклад шарапи Аман Батырұлы (оқушының аты-жөні, тегі) Курсы: 4 Тобы: аж-19К

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ 
АЛМАТЫ ҚАЛАСЫ БІЛІМ БАСҚАРМАСЫ 
АЛМАТЫ ҚАЛАСЫНЫҢ ИННОВАЦИЯЛЫҚ ТЕХНИКАЛЫҚ КОЛЛЕДЖІ 
 
 
Бір өлшемді массивтер 
 
 
ДОКЛАД
 
 
Шарапи Аман Батырұлы 
(оқушының аты-жөні, тегі) 
Курсы:
4 
Тобы: 
АЖ-19К
 
Мамандығы
1305000 – “Ақпараттық жүйелер” 
Біліктілігі 
1305023 – “Техник-бағдарламашы” 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
Қабылдаған мұғалім: 
Токтарова М.Ж. 
Қорғаған бағасы «___» _______________________________ 
Қорғаған күні «___» __________________________20____ж. 

МАЗМҰНЫ 
КІРІСПЕ
3 
1 НЕГІЗГІ БӨЛІМ 
4 
1.1 Массивті құру 
4 
1.2 Массивтің ұзындығы 
4 
1.3 Массивті инициализациялау және оның элементтеріне қол жеткізу 
1.4 Java-да массивті экранға қалай шығаруға болады? 
9
ҚОРЫТЫНДЫ 
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР 
ҚОСЫМШАЛАР 
10 
10 
12 

КІРІСПЕ
Массив бірдей мәндер жиынтығын білдіреді. Массивтің декларациясы 
бір мәнді сақтайтын қарапайым айнымалыны жариялауға ұқсас, ал массивті 
жариялаудың екі әдісі бар: 
Массив келесі дизайн арқылы жасалады: new деректер түрі [элементтер 
саны], мұндағы new-жақшада көрсетілген элементтер саны үшін жадты 
бөлетін кілт сөз. Мысалы, nums = new int[4]; - бұл өрнекте төрт Int 
элементінің массиві жасалады және әр элементтің әдепкі мәні болады-0 саны. 
Java жағдайында массив біртекті, яғни оның барлық ұяшықтарында бір 
типтегі элементтер сақталады. Сонымен, бүтін сандар массивінде тек бүтін 
сандар болады (мысалы, Int түрі), жолдар массиві — тек жолдар, біз жасаған 
dog класының элементтерінің массивінде тек dog нысандары болады. Яғни, 
Java-да біз массивтің бірінші ұяшығына бүтін санды, екінші жолға, ал 
үшіншісіне "итті"қоя алмаймыз. 

1 НЕГІЗГІ БӨЛІМ
1.
Массивті құру 
Массив-әрқайсысы бір немесе бірнеше индекстермен анықталған бір 
мәнді сақтайтын элементтердің реттелген жиынтығы. Қарапайым жағдайда 
массив тұрақты ұзындыққа ие және бір типтегі деректер бірліктерін сақтайды, 
ал бүтін сандар индекстер ретінде әрекет етеді. 
Қолданылатын массив индекстерінің саны әр түрлі болуы мүмкін: бір 
индексі бар массивтер бір өлшемді, екі — екі өлшемді деп аталады және т.б. 
Бір өлшемді массив-математикадағы векторға сәйкес келмейді; екі өлшемді 
("жол"," баған") — матрица. Көбінесе бір немесе екі индексі бар массивтер 
қолданылады; сирек — үшеуімен; одан да көп индекстер — өте сирек 
кездеседі. 
Массивтің бірінші элементі бағдарламалау тіліне байланысты әр түрлі 
индекске ие болуы мүмкін. Массивтердің үш негізгі түрі бар: нөлден санау 
(нөлдік негіз), бірліктен санау (one-негіз) және бағдарламашы берген нақты 
мәннен санау (n-негіз). Нөлден санау төмен деңгейлі бағдарламалау тілдеріне 
көбірек тән, бірақ ол жоғары деңгейлі тілдерде де кездеседі, мысалы, барлық 
дерлік si тілдерінде қолданылады. Бірқатар тілдерде (Паскаль, Ада, Модуль-2) 
индекстер диапазоны бүтін санға, яғни бүтін сандарға, таңбаларға, санауларға, 
тіпті логикалық типке әкелетін кез келген деректер түрінің мәндерінің ерікті 
диапазоны ретінде анықталуы мүмкін (соңғы жағдайда массивте "Ақиқат" 
және "өтірік"мәндерімен индекстелген екі элемент бар). 
Java бекітілген массивтің мысалы: 
public class Test{ 
public static void main(String[] args){ 
int
[] numbers = 
new int
[] { 
1
, 
2
, 
3
, 
5 
}
; 
int
[] numbers1 = 
new int
[
10
]
;
} 
} 

1.2 Массивтің ұзындығы 
Длина массива 
Массивтердегі ең маңызды қасиет-бұл қасиет length, массивтің ұзындығын, 
яғни оның элементтерінің санын қайтарады: 
int[] nums = {1, 2, 3, 4, 5}; 
int length = nums.length; // 5 
Соңғы индекс жиі белгісіз және массивтің соңғы элементін алу үшін біз осы 
қасиетті пайдалана аламыз: 
int last = nums[nums.length-1]; 
1.3 Массивті инициализациялау және оның элементтеріне қол жеткізу 
Java-да массивті қалай құруға болатындығы қазірдің өзінде түсінікті. Бұл 
процедурадан кейін біз бос массив емес, әдепкі мәндермен толтырылған массив 
аламыз. Мысалы, int жағдайында бұл 0 болады, ал егер бізде сілтеме түріндегі 
деректер массиві болса, онда Әдепкі бойынша әр ұяшықта null жазылады.
Біз массив элементіне қол жеткіземіз (яғни оған мән жазамыз немесе оны 
экранға шығарамыз немесе онымен қандай да бір операция жасаймыз) біз оның 
индексі бойынша.
Массивті инициализациялау-оны нақты деректермен толтыру (әдепкі 
емес). 
Мысал: 4 маусымдық массив құрайық және оны жол мәндерімен 
толтырайық — осы маусымдардың атаулары. бірдей мөлшерде болатындықтан, 
адресті есептеудің қарапайымдылығын сақтауға болады, дегенмен 
элементтердің мәндерін орналастыруға және оларға қол жеткізуге қосымша 
шығындар бар. 

1.4 Java-да массивті экранға қалай шығаруға болады? 
Массив элементтерін экранға (яғни консольге) шығаруға болады, мысалы, for 
циклі арқылы. Массивті экранға шығарудың тағы бір қысқа әдісі төменде 
"массивтермен жұмыс істеудің пайдалы әдістері" тармағында қарастырылады. 
Осы уақытта массивтің циклдік шығысы бар мысалды қарастырайық: 

ҚОРЫТЫНДЫ 
Массивтерді қолданудың негізгі артықшылықтары-элементтің мекен-
жайын оның индексі бойынша есептеудің қарапайымдылығы (массив 
элементтері бірінен соң бірі орналасқандықтан), барлық элементтерге бірдей 
қол жеткізу уақыты, элементтердің шағын мөлшері (олар тек ақпараттық 
өрістен тұрады). Кемшіліктердің қатарында статикалық массивтерді пайдалану 
кезінде элементті басқаларын жылжытпай алып тастау немесе қосу мүмкін 
.стігі, ал динамикалық және гетерогенді массивтерді пайдалану динамика мен 
гетерогенділікті қолдауға арналған үстеме шығындарға байланысты төмен 
өнімділік болып табылады. Si тілінің типі бойынша іске асырылатын 
массивтермен (көрсеткіштермен) жұмыс істегенде және қосымша бақылау 
құралдары болмаған кезде, жұмыс уақытының әдеттегі қателігі массивтің 
шекарасынан шығу және деректердің бүліну қаупі болып табылады. 

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР 
1. https://javarush.com/groups/posts/massivy-java 
2.
https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9C%D0%B0%D1%81%D1%81%D0%B8%
D0%B2_(%D1%82%D0%B8%D0%BF_%D0%B4%D0%B0%D0%BD%D0%B
D%D1%8B%D1%85)
 
3.
https://metanit.com/cpp/tutorial/4.7.php
 
4.
https://habr.com/ru/post/495444/