қаражаттың жетіспеушілігі, мектеп үй-жайы және
оқулықтар мен тәжірибелі мұғалімдер тапшылығы.
Осыған байланысты А. Байтұрсынұлы жаңадан ашылып жатқан мектептерге 20 мың мұғалім
керек екенін айтты. Ал бөлінген қаржы көлемі 2616 мұғалім мен кітапханашылардың
жалақысына ғана жететін еді. Сондықтан ол жергілікті билік органдарын мектептерді өз бетінше
ашуға, оларды ұстауға өз қаражаттарын жұмсауға шақырды.
Кеңестік Қазақстандағы сауатсыздықты жоюға бағытталған
шаралар;
1921–1922 жылдары Қазақстанның барлық
губернияларында аштық жайлаған кезеңде мектеп
ісінің жағдайы өте ауыр еді. Республикада қараусыз
қалған жетім балалардың саны айтарлықтай өсті,
олар мектептен тыс қалды. Мәселен, 1921 жылы
Қазақстанда 158 мың панасыз балалар болды, ал 1922
жылы олардың саны 333 мыңға жетті. Халыққа білім
беру қажеттігіне бағытталған қаражат аштықтан
зардап шеккен тұрғындарға жіберілді. Мұғалімдер
жиі жалақы алмады. Оқулықтар мен оқу-әдістемелік
құралдар жетіспеді.
Сауатсыздықты жою күресінде
«қызыл отау»
аталатын білім ошақтары жұмыс істеді. Олар
отырықшы халық арасында оқу үйі атқаратын міндеттерді орындады.Курстарда оқу мен жазуды
үйретіп қана қоймай,табиғаттану,бухгалтерлік есеп,ән айту,сурет салу пәндері де оқытылды.
1924 жылдың ақпан айында «Сауатсыздық жойылсын»
қоғамының қазақстандық бөлімі жұмысын бастады. 1925
жылы қоғамның 882 бастауыш ұйымында 77 800 мүше
тіркелді. Сол жылдары ұлы ағартушы А. Байтұрсынұлы
қазақ тілінің фонетикалық жүйесіне бейімделген араб
Достарыңызбен бөлісу: |
