м е н і сөзін қолданамыз. Сол себепті Мид
м е н сөзі «өзім» ұғымы-
ның өздігінен болатын бөлігін, жасампаз бөлігін білдіреді, ал
м е н і сөзі өзгелердің пайымдауын растайтын өзгелік бөлікті білдіреді деп
сипаттайды.
Мид қоғамда әрекет етуді және
« м е н н ің » қалауы мен
« м е н і » деген
қоғамдық сананы таразылап теңгеруді рөлді қабылдау арқылы үйре-
неміз деп сенді. Рөлді қабылдау дегеніміз - әлемді түсінуде өзгелердің
маңыздылығын және біртіндеп өзге пікірлерді қабылдауды үйрену
процесі.
Мидтің айтуынша, рөлді қабылдау бала кезде, отбасының құ-
қықтары мен міндеттерін білу керек болғанда басталады. Баласы
ретінде бізден не күтетінін түсіну үшін әке мен ананың көзқарасын
білуіміз керек. Біз өзімізді ата-анамыздың көзқарасы арқылы көру-
ді және солардың пікірі бойынша мінез-құлқымызды бағалауды үй-
ренуіміз тиіс. Олардың ой-пікірлері мен өзіміздің қалауымызды біл-
ген кезде өз міндеттерімізді түсіне аламыз.
Мид балалар қоғамда қалай әрекет ету керектігін ойын арқылы
дамытатынын айтады. Үйде анасы тамақ пісіріп, әкесі жөндеу жү-
мыстарын жасап жүрсе қыз ойыншық пешпен, үл ойыншық балға-
мен ойнауды қалыпты деп есептейді. Ата-анасы жалғызбасты немесе
ата-аналары күні бойы жұмыста журетін балалар ойыншық машина-
ның ішіне ойыншық портфель немесе басқа да ойыншық аспаптарды
салып жүруді ұнатуы мүмкін.
Бұл дегеніміз - балалардың ойыны көбінесе олар үшін маңызды
адамдардың мінез-құлқына негізделеді деген сөз. Мысалы, ата-анасы
мен бауырлары балалардың өзін-өзі бағалауына қатты эсер етеді. Ба
лалар өскен соң отбасынан тыс басқа адамдармен көбірек араласқанда,
Рөлді қабылдау - әлемді түсінуде
өзгелердің қаншалықты маңызды
екенін және біртіндеп өзгелердің
пікірлерін қабылдауды үйрену
процесі.
Маңызды түлғалар - тыгыз
қарым-қатынаста болатын жеке
тұлғалар.
7-251