Емдік дене шынықтыруды асқазан мен

Емдік дене шынықтыруды асқазан мен 
он екі елі ішек жарасы ауруында 
қолдану
■
ЕДШ ОНЖ-ің қызметін бұзылған ми қыртысы - ішкі 
ағзалар байланысын көңіл-күй ширақтығын қалыпты 
күйге келтіреді, трофикалық процестерді сергітеді. 
ЕДШ-нің бөлек міндетіне жергілікті қабыну белгілерін 
азайту мен жою репаративтік процестерді 
жандандыру, асқазан-ішек жолының дискинезиясын 
тоқтату жатады. ЕДШ-ін аурудың фазасына 
(қайталау, ремиссияның басы, ремиссия) қарап 
жүргізеді. Ауырғандық белгі болған жағдайда ауру 
төсек режимін сақтауы керек. Бұл кезде ауру адам 
ішін қорғауы керек, төсекте қимылдамауға тырысуы 
керек, тыныстағанда көбіне кеуде тынысын қолдануы 
керек. Ауырғандық барда жəне ауырғандық белгі 
күшейіп кеткен кезде емдік гимнастиканы қолдану 
жөн емес. 

■
Ауру адамның күйі жақсарғаннан кейін, ауру 
өршуінің басылу белгілері пайда болғаннан 
кейін жəне ауруды палата режиміне 
көшіргеннен кейін емдік гимнастика 
комплексіне дененің əр қалпында 
орындалатын жалпы жаттығулар, бұлшық етті 
босансыту жаттығулары, қыдыру, күшенбей 
орындалатын іш қабырғасының бұлшық 
еттеріне арналған жаттығулар аз 
қайталанатын жаттығулар белгіленеді, 
жаттығу кезінде іш қуысының қысымын 
көтермеуге тырысу керек. Жаттығулар баяу 
жəне орташа жылдамдықта, жұлкып-
тартусыз, бір калыпты орындалуы керек. 
Емдік гимнастика уақыты 15-20 минутке 
созылады 

IШЕК АУРУЛАРЫ КЕЗIНДЕГI ЕМДƏМ 
■
Емдəм ұзақтығы iшек ауруының жеке даралық жəне науқас 
жағдайына сəйкес анықталады. Iшектiң жедел жəне 
созылмалы аурулары iш өтумен жəне айқын көрiнетiн 
диспепсиялық бұзылыстары болғанда емдеу N4 емдəммен 
2-5 күнге берiп жүргiзiледi. Аурудың қалған түрлерiнде N4 
емдəмдi тағайындауға болады. Науқаста N4 в емдəмге 
нəжiсi қалыпқа келгеннен кейiн, iш қуысында ауырсыну 
мен диспепсиялық бұзылыстар азайғаннан кейiн 
ауыстыруға болады. N4 емдəмнiң барлық түрлерi iшектегi 
ащу жəне шiру процесстерiн төмендетедi. Ащу процесiнiң 
азаюы клетчатканы шектеумен, аспаздың өңдеумен (үгiту, 
булау) қамтамасыз етiледi. Тұрақты компенсация 
сатысында iшек аурулары бар науқастарда қосымша
гастрит пен сақталған секрециясы бар гастродуоденит, 
холецистит, гепатит бар болса N2 үгiтiлмеген емдəм
қолданылады. 

ЭЗОФАГИТ, ГАСТРИТ КЕЗIНДЕГI
ТАМАҚТАНУ
■
Өңеш аурулары кезiнде (кардия ахалазиясы немесе 
кардиоспазм, эзофагоспазм, эзофагиттер, өңештiң
пептикалық жаралары жəне т.б.) диетотерапия мақсаты 
ағзаның тағамның өтуi қиындағанда, өңештiң кiлегей 
қабатына аялау мен қалыпты регенерация өтуi үшiн 
физиологиялық қажеттiлiктерiн қамтамасыз ету. Емдəмде 
ақуыз, май, көмiрсу физиологиялық нормада болуы.
■
Кiлегей қабатына термиялық жəне химиялық 
тiтiркендiргiштер берiлмейдi. Механикалық аялау дəрежесi 
қабыну мен дисфагияның интенсивтiлiгiмен анықталады. 
Дисфагия айқын жəне эзофагит кезiнде тағам тек сұйық 
жəне езбе түрiнде берiледi. Емдəмге бүркеп алатын 
(обвалакивающие) тағамдар (сұйық үгiтiлген ботқалар, езбе 
сорпа, желе) қосылады. 

■
Тағам температурасы жедел жəне күрт өршу 
кезеңдерiнде 37º-38º С болуы қажет, ал жағдайы 
жақсарғанда 17-20 С-дан төмен емес, жəне 50º-60º С-
тан жоғары емес. Эзофагит пен дисфагияның 
клиникалық көрiнiсiне қарай N1а, болса немесе N1
емдəм берiледi.
■
Егер науқас N1 емдəмдi көтере алмаса N1а жəне N1б-
ға өтедi. өңiштiң пептикалық жараларында N1а, N1б, 
-1-1,5 айға, кейде одан ұзақ берiледi.
■
Секрециясы сақталған немесе «тiтiркенген асқазанның 
синдромы бар созылмалы гастрит. Емдəмның негiзгi 
мақсаты – тағам құндылығын сақтай отырып, кiлегей 
қабаттың гастро-дуоденальдi зоналарының тiтiркенуiн 
азайту. өршуi кезiнде N1 емдəм берiлiп, диспепсиялық 
белгiлер мен ауырсыну жойылғанға дейiн, одан кейiн 
үгiлмеген N1 сосын N5 емдəм берiледi.

Холецистит кезізіндегі ЕДШ
■
Холециститің дамуыына əсер етуші факторлар бірі-өт 
қабындағы өттің іркілуі.Бұл өт тастарының пайда 
болуына ,сонымен қатар өт жолдарын басып, өт 
қабымен өт жолдарының дискенезиясына алып келуі 
мүмкін.
■
Өт қабындағы өтің іркілуіне тамақты аз ішу, ауыр 
физикалық күштің түсуі, тоңу жəне т.б. Факторлар 
əсер етеді. Сырқатқа оң жақ қабырға астындағы 
ауырсыну тəн, ауырсыну жоғарғы мойынға жəне оң 
жақ жауырын аймағына қарай тарайды. Кейде 
диспепсиялық бұзылыстар, ауыздың темір татуы, 
лоқсу, құсу, метеоризм болуы, үлкен дəретің бұзылуы 
мүмкін.

■
Емдік жаттығулар кешеніне арнайы 
физикалық жаттығулар: денені енкейту, 
айналдыра қозғалту,оң жəне сол жағына 
кезек ию; бұл жаттығулар қолдың 
қозғалысымен үйлестіру. Сонымен қатар 
тыныс алу жаттығулары, іш қабырғасының 
бұлшықеттерін нығайтатын жаттығулар 
тағайындалады. Денені шайқалтатын 
жатығуларды жасауға болмайды. 
Сабақтардың басым бөлігі жаяу жүруге 
арналады.

Жаяу жүру

■
НАЗАР АУДАРҒАНДАРЫҢЫЗҒА
РАХМЕТ
!