Ш.Уэлихановтьщ бул айткдндары — туган эдебиетаздщ
тарихы мен сынына кдтысты гшарлер болса, оньщ поэзияны
жалпы журттыц рухани сусыны ретавде гана емес, халыкхыц
керкем тарихы, халык, тагдырыньщ сырлы mexipeci ретшде
байыптап, сол аркылы сез енершщ таным жене тербие
тарапындагы меш мен манызын белгшеу1, сондай-ак, кдзак,
поэзиясьш бес турге (жоктау, жыр, елец, кдра елец, кдйым
елец) белш, булардыц эркдйсысына езшше мшездеме 6epyi
— эдебиет теориясына кдтысты толгамдар.
Кдзакгыц болашак эдебиет туралы гылымыныц алгашкы
йршштерш Шокдн Уэлиханов осылай кдлаган ед1
Ы.Алтынсариннщ эдебиеттануга коскдн улес1 журткд
матм агартушылык ецбекгер1мен сабакгас. Осы ретте ерекше
атап айгарлык нэрсе — улы педагогтьщ тарихта тущыш рет
орыс алфавипмен жазып, бастырып шыгарган “ Кдзак
хрестоматиясы” (1879). Бул — кдзакгыц еткен гасырдагы
элеуметпк пришпгшде болган ipi окцга, мэдени кубылыс.
Ы.Алтынсарин ютабыныц жазылу максаты белгш, осы
туралы автордыц e3i “молдалар окытып журген татар, араб,
парсы ытаптарыньщ барлыгы да адам баласын дурыс ойдыц
бэршен адастырып,
Kepi
кепретшш” айта келш, кдзакгарга
дши фанатизмнщ зиянды ыкпалын тиг1збеу туралы былай
деп жазады: “ Ондай ыкралдан куткдру ушш,
Достарыңызбен бөлісу: