Оқулық Қазақстан Республикасы Білім жəне ғылым министрлігі бекіткен Алматы, 2011


Гендік мутациялар (нүктелік мутациялар)



жүктеу/скачать 4,09 Mb.
Pdf көрінісі
бет130/159
Дата20.11.2023
өлшемі4,09 Mb.
#192113
түріОқулық
1   ...   126   127   128   129   130   131   132   133   ...   159
Байланысты:
О улы аза стан Республикасы Білім ж не ылым министрлігі бекіт

Гендік мутациялар (нүктелік мутациялар)
(лат. transitio – ауыспалылық,
insertion – орын ауыстыру, deletio – құрту, жою) – жекеленген гендердің
құрылымының өзгеруі. ДНҚ немесе РНҚ нуклеотидтеріндегі бір пуриннің екінші
пурин мен
(
А-Г, Г-А
)
, не бір пиримидиннің екіншісімен (Ц-Т, Т-Ц) алмасуы
(транзиция) салдарынан, пуриннің пиримидинмен (А-Т, Г-Ц), не керісінше алмасуы
(трансверсия), қосымша нуклеотидтер болуы (инсерция) не түсіп қалуынан
(делеция) болатын гендік мутация.
Генезис
(гр. genesis – шығу тегі, ағ. genesis) – шығу, пайда болу тегі («ата
тегі»).
Генеративтік жасуша
(лат. generatio – туу) - өніп келе жатқан тозаңның
ішіндегі жасушаның бірі, одан екі спермий түзіледі де, қосарлана ұрықтану
үдерісіне қатысады.
Генетикалық (гендік) инженерия
(ағ. Gene (tic) engineering) – белгілі
қасиеттері бар генетикалық материалдарын
in vitro
жағдайында алдын-ала
құрастырып, оларды тірі жасушаға енгізіп, көбейтіп, зат алмасу үдерісін өзгеше
жүргізу.
Генетикалық код
– ақуыздың полипептидтік тізбегіндегі амин қышқылдары
қатарын анықтайтын ДНҚ нуклеотидтерінің тізбегі.
Генетикалық модификацияланған (ГМ) өсімдіктер
– ағзасына жат ген,
яғни
трансген
ендірілген өсімдіктер.
Генетикалық өзгергіштік
(ағ. genetic variability) – ДНҚ-ның бірінші реттік
құрылымындағы тектік өзгерістер (мутациялар, гендер комбинациясы).

253
Геном
–
ақуыз құрылымы жөнінде мәлімет сақталған ДНҚ бөлігі. ДНҚ
молекуласындағы нуклеотидтердің белгілі бір ретпен орналасуы, олардағы қандай
да бір ақуыздың синтезделуі жөніндегі информациясын сақтайды. Егер де белгілі
бір себептермен нуклеотидтердің біреуі кірмей немесе алмасып қалса, ағзада басқа
ақуыз синтезі жүре бастайды.

жүктеу/скачать 4,09 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   126   127   128   129   130   131   132   133   ...   159



©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз
    Басты бет