60 Стппдарттау, сертификаттау және метрология негидері
яғни жабдықтардың сынуының, қызметкерлердің жарақаттануының
жэне денсаулығына қауіп төндіретін оқиғалардың алдын алып оты-
ратын жұмыс жүйесінің қүрылуына эсер етеді.
Мұндай халықаралық стандарттың қажеттілігі күмэн тудыр-
майды. Бүл келесі қагидалармен айқындалады: жаһандану үрдісі
мемлекеттердің экономикалық байланыстарын кеңейтуде, өнімнің
өндірісі мен тауар айналымының
көлемін жоғарылатуда, жаңа
технологиялардың қуаты мен жылдамдығы тұрақты түрде өсуде,
осының барлығы жабдықтардың апатты жағдайларга үшырап,
адамдар мен қоршаган ортаға экологиялық жүктемелердің түсуін
көбейтіп, үзақ уақытқа дейін үмытылмастай ететін оқигаларға
жеткізуі мүмкін. Мысал ретінде, Чернобыльдегі атом электр
станциясының, алып мүнай қүятын
танкерлердің жарылысын, ірі
авиажарылыстарды келтіруге болады. Жаңа әлем өндіріс объек-
тілерімен қаныққан, бүл әсіресе, Жапония, АҚШ, Еуропа сияқты
жоғары деңгейде дамыған өңірлерге тэн сипат. Бүл өнеркэсіптік ел-
дер казір экономикада жаңа белестерге
көтерілуде, олар өздерінің
жетістіктерін жоғары қояды жэне өз террриториясында, сол тэрізді
көрші елдерде де ешқандай техногенді жағдайлардың болмауын
қалайды. Өндірістегі авариялардың негізгі себебі «адамдық» фак
тор
болып табылады, ешқандай автоматтандыру өндірістің толық
қауіпсіздікте болуына кепілдік бере алмайды. Адам бұрынғыдай
соңғы шешімді қабылдайтын басты фигура болып қалады.
Өндірістік ортада адамның әрекеті көптеген факторларға не-
гізделеді, бүлар
- профессионалдық білім, тәжірибе, көңіл күй,
физикалық қалып жэне т.б.
Кейбір жағдайларда адамның іс-әрекетін болжау өте қиын.
Нәтижесі қандай жагдайға әкелетінін анықтау қиын эрекеттерді
болжауды болдырмау үшін, адамның өндірісте барлық іс-әрекетін
толыгымен жазып отыратын іс-әрекеттер жүйесінің халықаралық
стандарттары
енгізілуде, эсіресе оның түсініксіз іс-эрекеттерін
штаттық емес жағдайларда болдырмау үшін. Бұл ИСО 9000
сапа жүйесінің стандарттары мен OHSAS 18001 стандартында
қамтылған жалпы қагида.
Соңғы уақытта стандарттау өз қызметтерінің саласын
кеңейтуде, ол жеке түрде әлеуметтік
қатынастарға енгізілу-